Initial

Back

Ορεινή

ΒΛΑΣΤΗΣΗ ΤΩΝ ΒΙΟΤΟΠΩΝ Οι βιότοποι που διακρίθηκαν στην περιοχή μελέτης στο όρος Όλυμπος ανάλογα με τη βλάστηση και την υψομετρική τους θέση είναι: 1) Βιότοπος πρινώνα Στον πίνακα 2 δίνεται η σύνθεση και η κάλυψη της βλάστησης του βιότοπου. Από τα δεδομένα του πίνακα είναι φανερό ότι το θαμνώδες είδος Quercus coccifera (πουρνάρι) συμμετείχε με υψηλά ποσοστά (45%) στη σύνθεση της βλάστησης. Η υψηλή συμμετοχή του πουρναριού στη σύνθεση της βλάστησης δικαιολογεί τη διάκριση της συγκεκριμένης έκτασης ως βιότοπος πρινώνα. Στην ουσία πρόκειται για θαμνώδεις εκτάσεις όπου η κυριαρχία του πρίνου μπορεί να φτάσει κατά θέσεις το 70 %, με μεγάλη σχετικά ποικιλία ποωδών φυτών που αναπτύσσονται στα μεταξύ των θάμνων διαστήματα. Από τα ποώδη φυτά, τα είδη Brachypodium pinnatum και Thymus sibthorbii ήταν τα κυρίαρχα λόγω των υψηλών ποσοστών συμμετοχής τους στη σύνθεση της βλάστησης. Πίνακας 2. Κάλυψη και σύνθεση της βλάστησης στο βιότοπο του πρινώνα. Α/Α Φυτικά είδη Kάλυψη (%) Σύνθεση (%) Αγρωστώδη 1 Brachypodium pinnatum 4,67 5,43 2 Cynosurus echinatus 2,67 3,10 3 Cynodon dactylon 2,00 2,33 4 Agrostis canina 2,00 2,33 6 Bromus sterilis 1,33 1,55 7 Vulpia myuros 1,33 1,55 8 Bromus mollis 1,00 1,16 9 Aegilops cylindrica 1,00 1,16 10 Dactylis glomerata 1,00 1,16 11 Aristella bromoides 1,00 1,16 12 Poa bulbosa 0,67 0,78 13 Melica ciliata 0,67 0,78 14 Bromus tectorum 0,67 0,78 15 Phleum phleoides 0,67 0,78 16 Bromus squarosus 0,33 0,39 17 Bromus secalinus 0,33 0,39 Συνέχεια Πίνακα 2 18 Hordeum murinum 0,33 0,39 19 Lolium strictum 0,33 0,39 20 Poa nemoralis 0,33 0,39 Σύνολο αγρωστωδών 22,3 25,96 Πλατύφυλλα 1 Thymus sibthorbii 3,00 3,49 2 Trifolium scabrum 1,67 1,94 3 Achillea crysocoma 1,33 1,55 4 Galium laconicum 1,33 1,55 5 Trifolium repens 1,00 1,16 6 Lamium garcanicum 1,00 1,16 7 Sanquisorba minor 1,00 1,16 8 Rumex acetosela 1,00 1,16 9 Trifolium campestre 0,67 0,78 10 Origanum vulgare 0,67 0,78 11 Filago germanica 0,67 0,78 12 Hypericum perforatum 0,67 0,78 13 Verbascum agrimonoides 0,33 0,39 14 Trifolium arvense 0,33 0,39 15 Prunella laciniata 0,33 0,39 16 Galium aparine 0,33 0,39 17 Carlina sp. 0,33 0,39 18 Bellis perennis 0,33 0,39 19 Trifolium hirtum 0,33 0,39 20 Arabis muralis 0,33 0,39 21 Potentilla recta 0,33 0,39 Σύνολο πλατύφυλλων 17 19,84 Θάμνοι 1 Quercus coccifera 45,33 52,71 2 Crataegus sp. 0,67 0,78 3 Carpinus sp. 0,67 0,78 Σύνολο θάμνων 46,7 54,3 Έδαφος 14 - 2) Βιότοπος φτέρης Στον πίνακα 3 δίνεται η σύνθεση και η κάλυψη της βλάστησης του βιότοπου. Από τα δεδομένα του πίνακα προκύπτει ότι υψηλή συμμετοχή στη σύνθεση της βλάστησης είχαν τα είδη Festuca olympica, Thymus moesiacus, Trifolium repens και Pteridium aquilinum. Η κατανομή κατά θέσεις της φτέρης στο χώρο, στις οποίες συμμετείχε με υψηλά ποσοστά στη σύνθεση της βλάστησης συμβάλλει στη δημιουργία χώρων προστασίας από τους άρπαγες. Παρόμοια κατανομή παρατηρήθηκε και στο θαμνώδες είδος Daphne oleoides, το οποίο συμμετείχε στη σύνθεση της βλάστησης σε μικρότερα ποσοστά. ..... Πίνακας 3. Κάλυψη και σύνθεση της βλάστησης στο βιότοπο της φτέρης. Α/Α Φυτικά είδη Kάλυψη (%) Σύνθεση (%) Αγρωστώδη 1 Festuca olympica 12,67 13,62 2 Agrostis canina 5,33 5,73 3 Trisetum flavescens 3,00 3,23 4 Poa bulbosa 3,00 3,23 5 Dactylis glomerata 2,33 2,51 6 Lolium perenne 1,33 1,43 7 Brachypodium pinnatum 1,00 1,08 8 Phleum pratense 0,67 0,72 9 Anthoxanthum odoratum 0,67 0,72 10 Alopecurus gerardii 0,33 0,36 11 Danthonia penicillata 0,33 0,36 Σύνολο αγρωστωδών 30,66 32,96 Πλατύφυλλα 1 Thymus moesiacus 10,00 10,75 2 Trifolium repens 9,33 10,04 3 Pteridium aquilinum 6,67 7,17 4 Carex flaca 5,00 5,38 5 Hieracium hoppeanum 4,33 4,66 6 Plantago alpina 4,00 4,30 7 Trifolium scabrum 3,67 3,94 8 Trifolium campestre 3,33 3,58 9 Potentilla recta 1,67 1,79 10 Trifolium arvense 1,67 1,79 11 Achillea olympica 1,33 1,43 12 Cerastium glutinosus 1,00 1,08 13 Lotus corniculatus 1,00 1,08 14 Minuartia verna 1,00 1,08 15 Galium divaricatum 0,67 0,72 16 Trifolium alpestre 0,67 0,72 17 Eryngium sp. 0,67 0,72 18 Verbascum sp. 0,67 0,72 19 Onobrychis lacconica 0,33 0,36 20 Viola gracilis var. olympica 0,33 0,36 21 Trifolium pratense 0,33 0,36 22 Sedum amplexicaulis 0,33 0,36 23 Rumex acetosella 0,33 0,36 24 Trifolium physodes 0,33 0,36 Σύνολο πλατύφυλλων 58,67 63,14 Θάμνοι 1 Daphne oleoides 2,67 2,87 2 Rosa canina 1,00 1,08 Σύνολο θάμνων 3,67 3,95 Έδαφος 7 - 3. Βιότοπος των αλπικών ποολίβαδων Στον πίνακα 4 παρατίθεται η κάλυψη και η σύνθεση της βλάστησης στα αλπικά ποολίβαδα. Από τα δεδομένα του πίνακα προκύπτει ότι στη σύνθεση της βλάστησης κυριαρχούσαν τα είδη Festuca olympica και Astragalus anguistifolius, τα οποία χαρακτηρίζουν τους υποτύπους της βλάστησης του βιότοπου. Με υψηλά ποσοστά στη σύνθεση της βλάστησης συμμετείχαν επίσης τα είδη Koeleria cristata, Bromus erectus και Thymus longicaulis. Πίνακας 4. Κάλυψη και σύνθεση της βλάστησης στο βιότοπο των αλπικών ποολίβαδων. Α/Α Φυτικά είδη Kάλυψη (%) Σύνθεση (%) Αγρωστώδη 1 Festuca olympica 15,50 18,02 2 Koeleria cristata 9,25 10,76 3 Bromus erectus 7,00 8,14 4 Brachypodium pinnatum 2,50 2,91 5 Sesleria coerulans 2,50 2,91 6 Poa violacea 1,00 1,16 7 Dactylis glomerata 1,00 1,16 8 Bromus squarosus 0,50 0,58 9 Stipa pennata 0,25 0,29 Σύνολο αγρωστωδών 39,5 46,4 Πλατύφυλλα 1 Astragalus anguistifolius 15,50 18,02 2 Thymus longicaulis 6,25 7,27 3 Eryngium sp. 3,75 4,36 4 Alyssum murale 3,25 3,78 5 Geum urbanum 3,25 3,78 6 Galium mollugo 2,50 2,91 7 Stachys reinerti 2,25 2,62 8 Teucrium chamaedrys 2,25 2,62 9 Coronilla sp. 1,25 1,45 10 Onobrychis lacconica 1,00 1,16 11 Minuartia stellata 0,75 0,87 12 Sanguisorba minor 0,75 0,87 13 Centaurea transiens 0,75 0,87 14 Potentilla recta 0,75 0,87 15 Cerastium glutinosum 0,50 0,58 16 Carex flaca 0,50 0,58 17 Sideritis scardica 0,50 0,58 18 Achillea olympicum 0,50 0,58 19 Arabis muralis 0,25 0,29 Σύνολο πλατύφυλλων 46,5 53,7 Έδαφος 14 - Στην περιοχή της κεντρικής Πίνδου διακρίθηκαν οι εξής βιότοποι: 1. Βιότοπος άρκευθου Στον πίνακα 5 παρατίθεται η κάλυψη και η σύνθεση της βλάστησης στο βιότοπο του άρκευθου. Από τα δεδομένα του πίνακα γίνεται φανερό ότι τα ποώδη είδη Festuca valesiaca, Hieraceum hoppeanum και Lotus corniculatus συμμετείχαν με υψηλά ποσοστά στη σύνθεση της βλάστησης του βιότοπου. Το θαμνώδες είδος του άρκευθου (Juniperus oxycedrus) αν και συμμετείχε με μικρό ποσοστό (7%) στη σύνθεση της βλάστησης του βιότοπου, η κατανομή του στο χώρο παρουσίασε κατά θέσεις υψηλά ποσοστά συμμετοχής στη βλάστηση και αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία θέσεων προστασίας για τα θηράματα από τους φυσικούς εχθρούς. Αυτός ήταν και ο λόγος που ο βιότοπος αυτός χαρακτηρίστηκε ως βιότοπος άρκευθου. Πίνακας 5. Κάλυψη και σύνθεση της βλάστησης στο βιότοπο του άρκευθου. Α/Α Φυτικά είδη Kάλυψη (%) Σύνθεση (%) Αγρωστώδη 1 Festuca valesiaca 15,00 16,48 2 Lolium perenne 2,67 2,93 3 Poa bulbosa 1,67 1,83 4 Anthoxanthum odoratum 1,67 1,83 5 Cynosurus echinatus 1,67 1,83 6 Briza minor 1,00 1,10 7 Cynosurus cristatus 0,67 0,73 8 Trisetum flavescens 0,67 0,73 9 Phleum phleoides 0,33 0,37 10 Brachypodium sylvaticum 0,33 0,37 11 Bromus squarosus 0,33 0,37 12 Agrostis alba 0,33 0,37 Σύνολο αγρωστωδών 26,3 28,9 Πλατύφυλλα 1 Hieraceum hoppeanum 7,67 8,42 2 Lotus corniculatus 6,00 6,59 3 Thymus serpyllum 5,67 6,23 4 Trifolium scabrum 3,33 3,66 5 Trifolium campestre 3,00 3,30 6 Plantago lanceolata 2,67 2,93 7 Pteridium aquilinum 2,33 2,56 8 Trifolium physodes 2,33 2,56 Συνέχεια Πίνακα 5 9 Trifolium repens 2,33 2,56 10 Dianthus viscidus 2,00 2,20 11 Daphne oleoides 2,00 2,20 12 Trifolium arvense 1,67 1,83 13 Cerastium pilosum 1,67 1,83 14 Helleborus cyclophylus 1,67 1,83 15 Eryngium sp. 1,67 1,83 16 Sanguisorba minor 1,33 1,47 17 Galium aparine 1,33 1,47 18 Convolvulus sp. 1,00 1,10 19 Euphorbia myrsinites 1,00 1,10 20 Sedum amplexicaulis 1,00 1,10 21 Bellis perennis 1,00 1,10 22 Minuartia verna 1,00 1,10 23 Medicago lupulina 0,67 0,73 24 Lathyrus nissolia 0,67 0,73 25 Teucrium chamaedrys 0,67 0,73 26 Scabiosa webbiana 0,33 0,37 27 Campanula incurva 0,33 0,37 28 Fragaria vesca 0,33 0,37 29 Silene caesia 0,33 0,37 Σύνολο πλατύφυλλων 57 62,6 Θάμνοι 1 Juniperus oxycedrus 7,00 7,69 2 Rosa sp. 0,67 0,73 Σύνολο θάμνων 7,67 8,42 Έδαφος 9 - 2. Βιότοπος φτέρης Στον πίνακα 6 δίνεται η κάλυψη και η σύνθεση της βλάστησης του βιότοπου. Από τα δεδομένα του πίνακα γίνεται φανερό ότι τα είδη Festuca valesiaca, Thymus serpyllum και Hieraceum hoppeanum συμμετείχαν με υψηλό ποσοστό στη σύνθεση της βλάστησης του βιότοπου. Η ομοιόμορφη κατανομή στο χώρο της φτέρης με σχετικά υψηλά ποσοστά συμμετοχής στη σύνθεση της βλάστησης του βιότοπου είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση του αριθμού των άλλων ειδών εξαιτίας του ανταγωνισμού. Έτσι, στο βιότοπο αυτό καταγράφηκαν συνολικά 27 φυτικά είδη σε σύγκριση με το βιότοπο του άρκευθου όπου καταγράφηκαν 43 είδη. Πίνακας 6. Κάλυψη και σύνθεση της βλάστησης στο βιότοπο της φτέρης. Α/Α Φυτικά είδη Kάλυψη (%) Σύνθεση (%) Αγρωστώδη 1 Festuca valesiaca 10,67 11,23 2 Dactylis glomerata 3,33 3,51 3 Anthoxanthum odoratum 3,00 3,16 4 Cynosurus echinatus 1,67 1,75 5 Poa bulbosa 1,00 1,05 Σύνολο αγρωστωδών 19,67 20,70 Πλατύφυλλα 1 Pteridium aquilinum 8,33 8,77 2 Thymus serpyllum 6,00 6,32 3 Hieraceum hoppeanum 5,67 5,96 4 Carex flaca 4,67 4,91 5 Lotus corniculatus 4,33 4,56 6 Trifolium fragiferum 2,33 2,46 7 Fragaria vesca 2,00 2,11 8 Knautia arbicula 2,00 2,11 9 Carlina sp. 2,00 2,11 10 Plantago lanceolata 1,67 1,75 11 Helleborus cyclophylus 1,67 1,75 12 Galium mollugo 1,33 1,40 13 Medigago lupulina 1,33 1,40 14 Alyssum amplexicaulis 1,33 1,40 15 Pimpinella polyclada 1,33 1,40 16 Euphorbia myrsinites 1,00 1,05 17 Eryngium sp. 1,00 1,05 18 Minuartia verna 0,67 0,70 19 Cirsium sp. 0,67 0,70 20 Trifolium repens 0,33 0,35 Σύνολο πλατύφυλλων 49,67 52,28 Θάμνοι 1 Juniperus oxycedrus 24,33 25,61 2 Rosa argenta 1,33 1,40 Σύνολο θάμνων 25,66 27,01 Έδαφος 5 - 3. Βιότοπος 'σάρες' Στον πίνακα 7 δίνεται η κάλυψη και η σύνθεση της βλάστησης του βιότοπου 'σάρες'. Από τα δεδομένα του πίνακα γίνεται φανερό ότι η κάλυψη της βλάστησης του βιότοπου είναι μικρή. Ο συνολικός αριθμός φυτικών ειδών (13) είναι επίσης πολύ μικρός σε σύγκριση με όλους τους άλλους βιότοπους της κεντρικής Πίνδου. Τα ποώδη είδη Festuca valesiaca, Melica ciliata και το θαμνώδες Daphne oleoides είναι τα κυρίαρχα είδη του βιότοπου. Πίνακας 7. Κάλυψη και σύνθεση της βλάστησης στο βιότοπο 'σάρες'. A/A EIΔΗ Κάλυψη (%) Σύνθεση (%) Αγρωστώδη 1 Festuca valesiaca 26,33 45,93 2 Melica ciliata 6,33 11,05 3 Brachypodium pinnatum 5,00 8,72 4 Bromus erectus 3,33 5,81 5 Trisetum flavescens 2,67 4,65 6 Poa bulbosa 0,67 1,16 Σύνολο αγρωστωδών 44,33 77,33 Πλατύφυλλα 1 Eryngium sp. 3,67 6,40 2 Urtica urens 0,67 1,16 3 Silene caesia 0,67 1,16 4 Euphorbia myrsinites 0,67 1,16 5 Carlina sp. 0,33 0,58 Σύνολο πλατύφυλλων 6,00 10,47 Θάμνοι 1 Daphne oleoides 6,33 11,05 2 Rosa argenta 0,67 1,16 Σύνολο θάμνων 7,00 12,21 Βράχος - Έδαφος 42,67 - 4. Βιότοπος των αλπικών ποολίβαδων Στον Πίνακα 8 παρατίθεται η κάλυψη και η σύνθεση της βλάστησης στο βιότοπο αυτό. Από τα δεδομένα του πίνακα προκύπτει ότι στη σύνθεση της βλάστησης του βιότοπου κυρίαρχα ήταν τα είδη Festuca valesiaca, Trifolium repens και Plantago sp., τα οποία χαρακτηρίζουν τους λιβαδικούς υποτύπους. Πίνακας 8. Κάλυψη και σύνθεση της βλάστησης στα αλπικά ποολίβαδα. Α/Α Φυτικά είδη Kάλυψη (%) Σύνθεση (%) Αγρωστώδη 1 Festuca valesiaca 23,00 24,38 2 Trisetum flavescens 4,33 4,59 3 Phleum alpinum 4,00 4,24 4 Poa bulbosa 2,33 2,47 5 Bromus erectus 1,67 1,77 6 Dactylis glomerata 1,67 1,77 7 Cynosurus echinatus 1,33 1,41 8 Bromus mollis 0,67 0,71 18 Cynosurus cristatus 0,33 0,35 9 Lolium perenne 0,33 0,35 Σύνολο αγρωστωδών 39,63 42,06 Συνέχεια Πίνακα 8 Πλατύφυλλα 1 Trifolium repens 10,67 11,31 2 Plantago carinata 8,67 9,19 3 Achillea millefolium 6,00 6,36 4 Eryngium sp. 5,00 5,30 5 Cerastium brachypetalum 5,00 5,30 6 Rumex acetosela 4,67 4,95 7 Campanula incurva 3,00 3,18 8 Bellis perennis 2,33 2,47 9 Teucrium pollium 2,00 2,12 10 Euphorbia myrsinites 1,33 1,41 11 Galium mollugo 1,00 1,06 12 Trifolium physodes 0,67 0,71 13 Lotus corniculatus 0,67 0,71 14 Filago spathulata 0,67 0,71 15 Teucrium chamaedrys 0,67 0,71 16 Ballota acetabulosa 0,67 0,71 17 Thymus moesiacus 0,33 0,35 19 Astragalus depressus 0,33 0,35 20 Crepis bithynica 0,33 0,35 21 Verbascum sp. 0,33 0,35 22 Trifolium campestre 0,33 0,35 Σύνολο πλατύφυλλων 54,67 57,95 Έδαφος 5,67 - Γενικά, από τα αποτελέσματα της μελέτης προέκυψε ότι ο βιότοπος των αλπικών ποολίβαδων των περιοχών μελέτης χαρακτηρίζεται από το μικρό αριθμό ειδών της οικογένειας των αγρωστωδών και το σημαντικά μεγαλύτερο αριθμό πλατύφυλλων ειδών που ανήκουν σε διάφορες οικογένειες. Ο αριθμός των ειδών της οικογένειας των ψυχανθών που συμμετείχαν στο βιότοπο αυτό σε όλες τις περιοχές μελέτης ήταν αρκετά μικρός (3-4 είδη). Ανάλογη ήταν και η συμμετοχή των κατηγοριών αυτών των φυτών στη σύνθεση της βλάστησης του βιότοπου και επομένως στην παραγωγή βοσκήσιμης ύλης. Η σημαντική αύξηση στο συνολικό αριθμό των ειδών που παρατηρήθηκε στο βιότοπο των αλπικών ποολίβαδων της περιοχής του όρους Όθρυος θα μπορούσε να αποδοθεί στις διαφορετικές συνθήκες βόσκησης που υπάρχουν στην περιοχή αυτή. Οι βιότοποι του πρινώνα και της φτέρης σ' όλες τις περιοχές χαρακτηρίζονται από την αυξημένη ποικιλότητά τους και ειδικότερα από το μικρό αριθμό των αγρωστωδών ειδών και το σημαντικά αυξημένο των πλατύφυλλων ειδών. Ο αριθμός των ειδών της οικογένειας των ψυχανθών που συμμετείχαν στους βιότοπους αυτούς σ' όλες τις περιοχές μελέτης ήταν αυξημένος. Αυτό πιθανώς οφείλεται τόσο στις συνθήκες βόσκησης των βιότοπων αυτών όσο και στη διαφοροποίηση των κλιματικών συνθηκών εξαιτίας του χαμηλότερου υψομέτρου. Top © Giorgio Peppas