Τότσκας Κωσταντίνος
ΠΑΝ-ΘΗΡΑΣ - ΚΟΜΑΘ

Ό συναισθηματικό δέσιμο που αναπτύσσεται μεταξύ κυνηγού και κυνηγόσκυλου θεωρείται αδιαμφισβήτητο και έντονο, ειδικά όταν ο σκύλος ανταποκρίνεται ή και ξεπερνάει τις προσδοκίες του αφεντικού του ή της παρέας. Το συναίσθημα αυτό γίνεται πολύ εντονότερο όταν ο σκύλος ανατραφεί στα χέρια του κυνηγού από μικρό κουτάβι.
Οι "φερματζήδες" περηφανεύονται για την συνεργασία και την επαφή που έχουν με τα σκυλιά τους, οι δε κυνηγοί λαγού και αγριόχοιρου για τις επιδόσεις και τις καταδιωκτικές ικανότητες των δικών τους "εργαλείων".

Οι τελευταίοι γνωρίζουν, κάθε φορά που βγάζουν το σκύλο στο βουνό και τον λύνουν από την αλυσίδα ,πως μπορεί αυτή να είναι και η τελευταία φορά που τον βλέπουν. Πιθανές αιτίες της απώλειας είναι αρκετές, με κυριότερες :

α) την κλοπή του σκύλου,
β) τη μεγάλη απομάκρυνση του όταν καταδιώκει ένα θήραμα, με αποτέλεσμα να μην επιστρέψει ποτέ,
γ) η θανάτωση του από τσοπανόσκυλα,
δ) το δάγκωμα από δηλητηριώδες φίδι κατά τους πρώτους μήνες του κυνηγιού ή κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης και ε) το καίριο πλήγμα από επίθεση αγριόχοιρου.

Την τελευταία περίπτωση έζησε δυστυχώς φέτος η παρέα μας που κυνηγά αγριόχοιρους στην Ημαθία.
Ήταν άνοιξη του 2002 όταν ο πατέρας μας έφερε στην αυλή ένα νεογέννητο κόκκινο-κανελί κουτάβι. Ο ερχομός του έγινε δεκτός από την οικογένεια μου με ανάμικτα συναισθήματα.
Η οικογένεια μας απαρτίζεται από τους γονείς μου, την αδερφή μου, τα τέσσερα αδέρφια μου και μένα. Όλοι οι άντρες κυνηγοί!
Οι γυναίκες του σπιτιού το υποδέχτηκαν μάλλον αδιάφορα, ενώ ο πατέρας και εμείς τα μικρότερα αδέλφια γεμίσαμε χαρά και προσδοκίες.
Από τα μεγάλα αδέλφια, οι οποίοι είναι κατεξοχήν γουρουνοκυνηγοί, το κουτάβι αυτό έτυχε μάλλον αμφισβήτησης και απόρριψης.

"Φοβερό λαγόσκυλο" ήταν το επίθετο που το κοσμούσε . Οι γονείς του ήταν από τα καλά λαγόσκυλα της περιοχής. Όμως το γεγονός ότι εμείς είχαμε στην κατοχή μας ήδη 4 αξιέπαινα γουρουνόσκυλα έκανε τους μεγαλύτερους αδερφούς μου να είναι δύσπιστοι για την επιλογή της νεοεισερχόμενης ράτσας σε βαθμό που να μην το θέλουν στα κουμάσια με τα υπόλοιπα σκυλιά.

Το κεφάλι του κουταβιού ήταν πανέμορφο με τέλειες γραμμές , το χρώμα όμως στο υπόλοιπο σώμα μας ξένιζε λίγο. Καφεκόκκινο με ελάχιστες αποχρώσεις του γκρι και αρκετό άσπρο στο στήθος .
Ο πατέρας μου πίστευε από την αρχή στις δυνατότητες του σκύλου και τον κράτησε για ένα περίπου μήνα μόνο του στην αυλή ,προτού τελικά συμφωνήσουν όλοι να το ενσωματώσουν με την υπόλοιπη αγέλη .

"Αυτό το σκυλί θα αφήσει εποχή" έλεγε ο πατέρας , "να μου το θυμηθείς!"
Τα πρώτα σημάδια του κουταβιού στην εκπαίδευση και στο κουνέλι ήταν άκρως θετικά. Από την έναρξη όμως του κυνηγίου έδειξε ότι δεν τα κατάφερνε και τόσο καλά στο λαγοκυνήγι. Φάνηκε ότι το μεράκι του δεν ήταν ο λαγός κι έτσι σιγά σιγά συμπεριλήφθηκε στην ομάδα των γουρουνόσκυλων .

Το κουτάβι μεγάλωσε ,γυάλισε, έγινε ένας πανέμορφος σκύλος. Το τρίχωμα του πείρε μια φανταχτερή, ανοιχτόχρωμη, κόκκινη απόχρωση και έτσι αποφασίσαμε να τον ονομάσουμε "κόκκινο".
Το σώμα του ήταν γυμνασμένο ,μυώδες , με άριστη φυσική κατάσταση. Ένας κτηνίατρος που έτυχε να τον εξετάσει κάποτε εντυπωσιάστηκε τόσο που μας ρώτησε αν ο σκύλος είναι πρωταθλητής σε κάποια κατηγορία του κυνηγίου!
Με τον καιρό, άρχισε σιγά-σιγά να ξεδιπλώνει τις ικανότητες και τις αρετές που είχε μέσα του. Ήταν σκύλος που το 'λέγε η καρδιά του, παλικάρι. Διακρίνονταν για το τσαγανό , την τόλμη και την ζωηράδα του.
Ένα ζώο περήφανο, ρωμαλέο, δυνατό . Δεν έκανε πίσω ποτέ και σύντομα έδειξε ότι η ειδικότητα του ήταν ο αγριόχοιρος.

Σε όλα αυτά πιστεύω συνέβαλε και η άριστη και συνεχής εκπαίδευση από όλους εμάς, και περισσότερο των μεγαλυτέρων. Εξελίχθηκε σε ένα πολύ καλό γουρουνόσκυλο και αναμενόταν να γίνει ο ηγέπης των σκύλων της παρέας . Ακούραστος στο κυνήγι, με μεγάλη επιτάχυνση, επιμονή και χαρακτηριστική φωνή στη "στάμπα". Στον μόνο τομέα που λίγο υστερούσε ήταν ο μακρινός και κρύος ντορός ,όπου μόνος του δυσκολευόταν αρκετά. Και εδώ όμως τελευταία είχε μία αισθητή βελτίωση. Βιώσαμε μαζί του ανεπανάληπτα και αξέχαστα κυνήγια... Άφηνε πάντα το στίγμα του σε κάθε έξοδο. Κέρδισε με την αξία του την εκτίμηση ,τον σεβασμό και την αγάπη όλης παρέας.

Φτάσαμε στις 11 /11 / 2006. Ένα παγωμένο Σάββατο που θα μείνει για πάντα χαραγμένο ανεξίτηλα στη μνήμη μας .Μετά το καθιερωμένο πρωινό 'κόψιμο' αποφασίσθηκε να βάλει η παρέα παγάνα σε ένα μέρος όπου υπολόγιζαν ότι βρίσκεται ένα μικρό κοπάδι γουρούνια. Λύσαμε τα σκυλιά, 6 τον αριθμό, στους ντορούς και ξεκίνησε η παγάνα. Όπως αποδείχτηκε όμως, τα γουρούνια είχαν σηκωθεί λίγο πιο πριν από έναν γνωστό μπεκάτσα και είχαν φύγει από την παγάνα . Τρία από τα σκυλιά ,ανάμεσα τους και ο κόκκινος, βγήκαν στα χνάρια εκείνα και πιάστηκαν από το άτομο που ήταν καρτέρι εκεί. Τα υπόλοιπα τρία ακουγόταν να ψάχνουν ακόμα μέσα στην παγάνα.

Εγώ λόγω γρίπης δεν είχα πάει από το πρωί και ανέβηκα με την κούρσα σε ένα υλοτομημένο μέρος ,απέναντι από την παγάνα, απλά για να ακούσω τα σκυλιά να κυνηγάνε.
Εκείνη την στιγμή τα σκυλιά που είχαν μείνει μέσα στην παγάνα εντόπισαν έναν μονιά και τον κάνανε στάμπα.
Ο κάπρος μεγάλος μάστορας κατάφερε να "κόψει" ένα σκυλί το οποίο βγήκε σε 5 λεπτά στα καρτέρια με μία μεγάλη χαραγματιά στα πλευρά.
Το θήραμα έμπειρο και δυνατό έκανε γύρες μέσα στην παγάνα χωρίς να επηρεάζεται από τα τουφέκια και τις φωνές των παγανιέρηδων.

Μετά από ώρες και αρκετές μάχες με τα σκυλιά, που το κάναν συνεχώς στάμπα, το καπρί πήρε κατεύθυνση προς το καρτέρι που ήταν πιασμένα τα υπόλοιπα 3 σκυλιά . Εκείνα κάναν χαλασμό και έτσι ο άνθρωπος που τα κρατούσε δεμένα έκρινε πως θα ήταν καλύτερα να τα λύσει με αποτέλεσμα να βρεθούν σε ελάχιστο χρόνο αντιμέτωπα με το γουρούνι το οποίο ένιωθε τον κλοιό να σφίγγει.
Ο μονιάς περικυκλωμένος από τα σκυλιά , με την παγάνα από πίσω να μαίνεται σαν σε πόλεμο και έχοντας πιθανά αντιληφθεί τα καρτέρια μπροστά του έψαχνε να βρει διέξοδο.
Τελικά ξεκίνησε με προορισμό το μέρος που ήμουν εγώ αιφνιδιάζοντας μας.
Παρέα με ένα ξάδερφο και ένα ακόμη φίλο, αρχίσαμε να κάνουμε παγάνα και για μια στιγμή τον είδαμε να βγαίνει στο καθαρό και να ξαναγυρίζει στο δασωμένο. Οι φωνές μας έπιασαν τόπο.
Το γουρούνι έκατσε πάλι και μαχόταν με τα σκυλιά ,τα οποία το κάναν πάλι στάμπα και προσπαθούσαν να το πιάσουν μέσα σε γενικευμένη φασαρία από ουρλιαχτά και γαυγίσματα που υποδήλωναν ότι παρά την αριθμητική τους υπεροχή η μάχη έκλινε υπέρ του μεγάλου θηράματος.

Παρά τη δυνατή παγάνα, ο κάπρος εξακολουθούσε να μην κουνιέται και να υπερασπίζεται τον εαυτό του εμπιστευόμενος τις δυνάμεις του.
Ο αδερφός μου ο Στέφος αποφάσισε να πάει να το χτυπήσει εκεί. Σε 15' ακούστηκε ένα τουφέκι σε λίγο ακόμα ένα. "Εντάξει, τέλος" ακούστηκε μία φωνή από εκεί και ξεκινήσαμε άμεσα να πάμε για να τραβήξουμε το γουρούνι και να πιάσουμε τα σκυλιά . "Ελάτε γρήγορα, τα πετσόκοψε" ξανακούστηκε να λέει.

Φτάσαμε γρήγορα και τον βρήκαμε με ένα 50αρι 'γκατζόγρουνο' και 4 σκυλιά σε άσχημη κατάσταση, κομμένα σε αρκετά σημεία του σώματος τους.
Έλειπαν ο κόκκινος και το κουτάβι το οποίο όμως σε λίγο ήρθε, ευτυχώς αρτιμελές.
"Μέχρι που τον άκουσες;" με ρώτησαν. Τι να τους πω ; Με τον χαμό που γινόταν εκεί, αν και ο κόκκινος είχε χαρακτηριστική φωνή, δεν μπόρεσα να τον διακρίνω .
Τραβήξαμε το γουρούνι και αρχίσαμε να ψάχνουμε το σκυλί με πεσμένη την ψυχολογία και άσχημα προαισθήματα .

"Τουλάχιστον μήπως προλάβουμε και τον περιθάλψουμε αν είναι ακόμα ζωντανός", ήταν η σκέψη όλων. Δυστυχώς άρχισε γρήγορα να σουρουπώνει δυσκολεύοντας έτσι ακόμη περισσότερο τις προσπάθειες μας .Αν και βρήκαμε μία μεγάλη κηλίδα αίματος κοντά στον τόπο που έπεσε το γουρούνι . Σφυρίξαμε , ψάξαμε τίποτα . "Ίσως να είναι από τα άλλα σκυλιά που κόπηκαν" σκεφτήκαμε.
Η νύχτα έβαλε τέλος στις αναζητήσεις στο πυκνό και περιοριστήκαμε σε βόλτες με το αμάξι μήπως και βγει σε κάποιο δρόμο εκεί κοντά αλλά μάταια...
Το επόμενο πρωί, Κυριακή, το κλίμα ήταν βαρύ στην παρέα . Όλοι ξέραν τι είχε συμβεί. Οι τρεις μικρότεροι
της οικογένειας όμως αρνούμασταν να το πιστέψουμε, "θα πάμε να τον ψάξουμε" είπαμε. Οι υπόλοιποι της παρέας, πιο ρεαλιστές ίσως, δεν ακολούθησαν και πήγαν ξανά για κόψιμο.
"Δεν θα γυρίσουμε αν δεν τον βρούμε" αποφασίσαμε εμείς, διατηρώντας κάποιες λιγοστές ελπίδες να τον βρούμε ζωντανό, ή τουλάχιστον να ξέρουμε ότι είναι νεκρός και ότι δεν τον εγκαταλείψαμε αβοήθητο .
Να μας φύγουν και οι όποιες άλλες υποψίες για την εξαφάνιση του.

Πήραμε μαζί και μία σκυλίτσα κουούρτσχααρ 6 μηνών που ανατρέφω για εξόδους στις μπεκάτσες τις μέρες που απαγορεύεται το γουρούνι, την Έλλη, και ξεκινήσαμε να σαρώνουμε όλο το μέρος από εκεί που λύθηκε το σκυλί την τελευταία φορά μέχρι εκεί που έπεσε ο μονιάς.
Ο Σάκης είχε υποψίες ότι άκουσε την τελευταία του κραυγή κάπου εκεί κοντά χωρίς όμως να είναι απόλυτα σίγουρος. Οι προσπάθειες απέβησαν άκαρπες αν και ακολουθούσαμε σωστά την διαδρομή που είχε διανύσει χτες το θήραμα. Φτάσαμε στο τέλος της διαδρομής κι εκεί κάτι άρχισε να φοβίζει την Έλλη. Σήκωσε το τρίχωμα της και ήταν καχύποπτη μυρίζοντας τον αέρα .
Εγώ έψαξα για τα σημάδια που είχαμε βρει την προηγούμενη μέρα και αν και είδα περισσότερες κηλίδες αίματος, δεν έβλεπα πουθενά το σκυλί. Σε λίγο όμως, αισθάνθηκα τα γόνατα μου να λυγίζουν, στο θέαμα του νεκρού σκυλιού όταν τελικά τον βρήκα.
Οι αλεπούδες είχαν αφαιρέσει τα ζωτικά του όργανα και μόνο η καρδιά είχε απομείνει μέσα του. Αυτό ήταν σκέφτηκα απογοητευμένος! Μόλις έφτασαν στο σημείο τα αδέλφια μου, αισθάνθηκαν και κείνοι την ίδια απογοήτευση και κανείς δε μιλούσε.
Μετά από πολύ ώρα σιωπής και αναμνήσεων τους ζήτησα να φύγουμε. Ο Βαγγέλης έμεινε μόνος να κοιτάζει τον σκύλο του.
Ήταν αυτός που είχε αναλάβει την ανατροφή του τελικά και φαινόταν σα να μη μπορεί να το δεχτεί. "Αγόρι μου" εκφώνησε σιγανά και πονεμένα αποτίοντας σαν φόρο τιμής δυο μόνο λέξεις για τον πρόωρα και άδικα χαμένο σκύλο.

Αν και είχε πληγωθεί αρκετές φορές από τους χαυλιόδοντες των γουρουνιών, ο κόκκινος ποτέ δεν το έβαζε κάτω. Ποτέ δεν φοβήθηκε . Αυτή η αναμέτρηση όμως έμελλε να είναι μοιραία .
Γυρίσαμε σπίτι και μας ειδοποίησαν ότι η παρέα είχε εντοπίσει πάλι κάτι γουρούνια . Κανείς δεν είχε όρεξη να πάει, εμφανώς στενοχωρημένοι αναλογιζόμασταν το περιστατικό το οποίο παραμένει μέχρι και σήμερα θλιβερή ανάμνηση.
Η ανατροφή και η εκπαίδευση κυνηγόσκυλων αποτελεί επίπονη, χρονοβόρα και δαπανηρή διαδικασία, για την οποία όμως συνήθως ανταμειβόμαστε από τις επιτυχίες που οφείλονται κυρίως σ' αυτά.

Το κυνήγι προσφέρει εκτός από συγκινήσεις και πολλά διδάγματα που έχουν ευρεία εφαρμογή στην καθημερινότητα, πόσο μάλλον στην περίπτωση της απώλειας ενός κυνηγόσκυλου το οποίο ανατρέφουμε σαν μικρό παιδί και δενόμαστε εκ των πραγμάτων μαζί του όπως με κάποιο φίλο!