Νησί Νότια της Μεθώνης με φυσικές εναλλαγές που αιχμαλωτίζουν τον επισκέπτη αρχίζοντας από βραχώδεις περιοχές και καταλήγοντας σε δάση και φαράγγια κατάφυτα από κουμαριές.
Η ιστορία και ο θρύλος αγγίζουν τη φαντασία του επισκέπτη προκαλώντας τον να αναζητήσει το χαμένο μοναστήρι ή να αναπολήσει ακούσματα αναζητώντας τη σπηλιά του Μανέττα.
Το μυστήριο του νησιού γίνεται εντονότερο επειδή η πραγματική ιστορική του πορεία είναι άγνωστη και έτσι ο κάθε επισκέπτης μπορεί είναι και ένας επίδοξος εξερευνητής.
ΧΛΩΡΙΔΑ ΚΑΙ ΠΑΝΙΔΑ ΤΟΥ ΝΗΣΙΟΥ: Στη Σαπιέντζα υπάρχει πυκνή μεσογειακή βλάστηση από σχίνο, πουρνάρι, κουμαριά, αγριελιά, μυρτιά, σπάλαθρο, θυμάρι, αναρριχόμενη βλάστηση και άλλα αγρωστώδη και ψυχανθή φυτά.
Επίσης συναντάμε και υψηλή δενδρώδη βλάστηση με αγριελιές που φτάνουν τα 10 μέτρα. Μια έκταση 240 στρεμμάτων ανακηρύχτηκε από το κράτος «Διατηρητέο Μνημείο της Φύσης».
Σχετικά με τα θηράματα το 1982 απελευθερώθηκαν 1100 φασιανοί ενώ μέχρι το 1986 είχαν εισαχθεί 20 αίγαγροι (κρι-κρι) και 26 αιγοπρόβατα. Σήμερα εκτιμάται ότι ο πληθυσμός είναι γύρω στα 700 ζώα (400 αιγοπρόβατα και 300 αίγαγροι).
Κάθε χρόνο ορίζεται με απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας Πελοποννήσου το χρονικό διάστημα και οι συγκεκριμένες ημέρες κατά τις οποίες οι απανταχού λάτρεις του κυνηγιού θα επισκεφτούν το νησί για να κυνηγήσουν αγριοπρόβατα ,αγριοκάτσικα, φασιανούς, πέρδικες, μπεκάτσες, ορτύκια, τσίχλες.
Επειδή η περιοχή είναι ελεγχόμενη από το Δασαρχείο Καλαμάτας χρειάζεται ο κυνηγός να έρθει σε επικοινωνία με το δασαρχείο ώστε να εξασφαλίσει την απαιτούμενη άδεια.
Οι τιμές και ο συγκεκριμένος αριθμός από κάθε είδος θηραμάτων καθορίζονται από το δασαρχείο.
Οι κυνηγοί μπορούν να αναχωρήσουν για το νησί από το λιμάνι της Μεθώνης στις 8.30 το πρωί και να επιστρέψουν στις 2.00 το μεσημέρι.
Το πιο σημαντικό και ομορφότερο νησί από το σύμπλεγμα των Οινουσσών είναι η Σαπιέντζα.
Ήταν το αγαπημένο αγκυροβόλιο κάθε στόλου που είχε δοσοληψίες με τις πολιτείες της Μεθώνης και της Κορώνης, τις σημαντικές αυτές πόλεις της Μεσογείου καθ΄ όλη την διάρκεια του μεσαίωνα.
Με την συνθήκη της Σαπιέντζας το 1209 πέρασε στα χέρια των Βενετών. Χρησιμοποιήθηκε ως αγκυροβόλιο των Τούρκων και των Ενετών κατά τον τρίτο Βενετοτουρκικό πόλεμο, και ως ορμητήριο του Ελληνικού στόλου το 1825.
Τα πλοία που έπλεαν συνήθως κοντά στις ακτές του νησιού ναυάγησαν πολλές φορές στα απόκρημνα βράχια του με αποτέλεσμα σήμερα να ανακαλύπτονται σπουδαία ναυάγια από όλες τις ιστορικές περιόδους.
Ένα από αυτά ναυάγησε στο βορινό κάβο της Σαπιέντζας μαζί με το κλεμμένο του φορτίο που ήταν οι κολόνες από το μεγάλο Περιστύλιο που είχε χτίσει ο Ηρώδης στην Καισάρεια της Παλαιστίνης τον 1ο μ.Χ. αιώνα.
Ένα άλλο σπουδαίο ναυάγιο βορειοδυτικά του νησιού είναι το ναυάγιο των Σαρκοφάγων όπως ονομάζεται (Ρωμαϊκές Σαρκοφάγοι από σκαλιστό τιτανιούχο λίθο).
Τα ναυάγια γύρω από την Σαπιέντζα είναι τόσα πολλά και σημαντικά, ώστε υπάρχει σκέψη για τη δημιουργία υποβρύχιου αρχαιολογικού πάρκου.
Η Σαπιέντζα είναι ένα χαμηλό νησί με έκταση 9 τετραγωνικά χιλιόμετρα, με ψηλότερη κορυφή στην βόρεια πλευρά του τη Φοβερή με ύψος 219 μ. Οι πλαγιές του νησιού ανεβαίνουν καταπράσινες και τα κρυστάλλινα νερά της θάλασσας έχουν ένα μοναδικό εξωτικό χρώμα.
Αξιόλογες τοποθεσίες:
Οι ακτές του νησιού είναι βραχώδεις αλλού απότομες και αλλού ομαλές. Μόνο μία αμμουδιά υπάρχει στο νησί, αλλά είναι πραγματικό στολίδι.
Η αμμουδιά αυτή βρίσκεται στην βόρεια πλευρά του νησιού απέναντι από την Μεθώνη και φέρει το όνομα Άμμος. Είναι προστατευόμενη από τους βορειοδυτικούς ανέμους έχει έναν υποτυπώδη μόλο και ένα ξύλινο περίπτερο όπου κανείς μπορεί να ξεκουραστεί σ' αυτό.
Στα βορινά υψώματα του νησιού υπάρχει μία τοποθεσία που ονομάζεται «Φραγκοκλησιά». Ίσως σ΄ αυτήν να βρισκόταν το μοναστήρι των Βενεδικτίνων (ή τάγμα του Αγίου Ιωάννη της Ιερουσαλήμ) όπου υπογράφηκε το 1209 η συνθήκη της Σαπιέντζας.
Στην ανατολική πλευρά του νησιού βρίσκεται ένας βραχώδης όρμος με το όνομα Μαγαζάκια όπου υπάρχει ένας καλός μόλος. Από εδώ ξεκινάει το μονοπάτι που οδηγεί στην καρδιά του νησιού.
Εκεί οι ορεινοί όγκοι δημιουργούν ένα φυσικό οχυρό γύρω από την προστατευόμενη κοιλάδα, όπου σ΄ αυτή διατηρείται ανέπαφο ένα θαύμα της φύσης, το μοναδικό στην Μεσόγειο Δάσος από Κουμαριές.
Αποτελείται από δένδρα και όχι θάμνους, με ύψος που ξεπερνάει τα 10 – 12 μ., τα οποία αναπτύσσονται τόσο πολύ λόγω απομόνωσης και κλιματολογικών συνθηκών εδώ και 10.000 περίπου χρόνια. Το δάσος και η γύρω περιοχή εκτάσεως 24 εκταρίων, έχει κηρυχθεί διατηρητέο μνημείο της φύσης από το έτος 1986.
Πριν από το δάσος αυτό αποκαλύπτεται ένα ασυνήθιστο θέαμα: στο βάθος της κατάφυτης κοιλάδας στο κέντρο του νησιού αντί για βλάστηση υπάρχει ένα πορτοκαλοκίτρινο πλάτωμα. Πρόκειται για ένα ιδιόμορφο πέτρωμα που σχηματίστηκε από τεράστιες ποσότητες γύρης που συσσωρεύτηταν εκεί.
Η κοιλάδα αυτή ονομάζεται Σπαρτόλακκα και είναι για τους επιστήμονες οι καλύτερη πηγή πληροφοριών για την ηλικία του δάσους.
Οι γύρω πλαγιές σκεπάζονται από πυκνά πουρνάρια, μυρτιές, αγριελιές, ασπάλαθους, αριές, φιλύκια, σκοίνα, και αγριολούλουδα. Η βλάστηση είναι άγρια και πυκνή.
Μέσα σ' αυτήν ζουν κοπάδια από άγρια ζώα και πτηνά. Εδώ συναντάμε κοπάδια από άγριους κρητικούς αίγαγρους (τα γνωστά κρικρί) καθώς και αγριοπρόβατα (μουφλόν). Μέσα από την βλάστηση ξεπετάγονται φασιανοί, πέρδικες, ορτύκια, αγριοπερίστερα, μπεκάτσες, τσίχλες.
Συνήθως ο επισκέπτης συναντά στην εξερεύνησή του τους παραπάνω κατοίκους του νησιού.
Η περιοχή είναι ελεγχόμενη από την δασική υπηρεσία και επιτρέπετε το κυνήγι σ' αυτήν για λίγους μόνο μήνες και για συγκεκριμένο αριθμό θηραμάτων με την επιτήρηση συνοδού. Έτσι με τον τρόπο αυτό προστατεύονται οι πληθυσμοί των ζώων.
Νότια συναντάμε ένα μεγάλο κλειστό όρμο τον Πόρτο Λόγγο που ήταν το ασφαλές αγκυροβόλιο των ναυτικών και των στόλων.
Μπαίνοντας στον όρμο περνάμε δίπλα από την βραχονησίδα Μπόμπα, όπου σύμφωνα με τους θρύλους αποβιβάστηκε ο Απόστολος Παύλος, όταν το πλοίο του έπεσε σε καταιγίδα πηγαίνοντας στη Ρώμη. Ο βυθός του όρμου είναι διάσπαρτος από ναυάγια.
Στο νότιο τμήμα του όρμου του Πόρτο Λόγγο ξεκινά το μονοπάτι όπου μέσα από αυτό κατευθύνεται ο επισκέπτης στο νότιο τμήμα του νησιού που είναι κτισμένος ο φάρος της Σαπιέντζας.
Είναι ένα εντυπωσιακό πέτρινο οκταγωνικό κτίσμα ύψους 18 μ. που χτίστηκε από τους Άγγλους γύρω στο 1890. Στη βάση του υπάρχουν τα δωμάτια των φαροφυλάκων. Ανεβαίνοντας 75 πέτρινα σκαλοπάτια φτάνουμε στην κορυφή του φάρου.
Η θέα είναι καταπληκτική. Η απόσταση που έφτανε το φως του φάρου στα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του ήταν τα 40 μίλια ενώ σήμερα η απόσταση αυτή έχει μειωθεί και φτάνει τα 27 μίλια.
Στο νοτιότερο άκρο του νησιού βρίσκονται οι βραχονησίδες Δύο Αδέλφια.
Νοτιοδυτικά από τις βραχονησίδες Δύο Αδέλφια βρίσκεται το φρέαρ των Οινουσσών, μία υποθαλάσσια άβυσσος που φτάνει στο μεγαλύτερο βάθος της Μεσογείου, στα 5.121 μ., όπου γίνονται οι έρευνες του πειράματος “Νέστωρ” και έχουν σχέση με τα νετρίνια και το παρελθόν του σύμπαντος.
Στην προσπάθεια αυτή συμμετέχουν ελληνικά και ξένα ερευνητικά ιδρύματα.
Οι δυτικές ακτές της Σαπιέντζας είναι απόκρημνες και άγριες και σχεδόν πάντα τρικυμισμένες. Στην πλευρά αυτή συναντάμε τον προστατευόμενο κολπίσκο του Μανέτα.
Οι θρύλοι λένε ότι εδώ στην σπηλιά που υπήρχε κρυβόταν ο σπουδαίος πειρατής Μανέτας από την οποία ξαπολούσε τις επιθέσεις του στα διερχόμενα πλοία της εποχής. Σήμερα η σπηλιά δεν υπάρχει.