Πολλοί από εμάς έχουμε συναντήσει κυνηγώντας στο βουνό ειδικά με σκυλιά δείκτες η ιχνηλασίας τα τσοπανόσκυλα !
Η έκβαση αυτής της συνάντησης είναι αποτέλεσμα πολλών παραμέτρων ,όπως
των συνθηκών , την στάση την δική μας, των σκυλιών μας , του χαρακτήρα των ζώων αλλά και των βοσκών και ανάλογα έχουμε κακή , καλή η και ακόμη τραγική εμπειρία !
Προσωπικά αυτά τα σκυλιά τα θαυμάζω ειδικά όταν ανήκουν στην ελληνική φυλή των ποιμενικών .
Μου αρέσουν οπτικά και όχι μόνο ,ειδικά μερικά που έχουν τρομερή και αγέρωχη εμφάνιση και πάντα στο μυαλό μου έχω την άποψη ότι αυτά είναι στο περιβάλλον τους η αν θέλετε γειτονιά τους και βεβαίως προσπαθούν να κάνουν καλά την δουλειά τους. Προστατεύοντας αυτή την γειτονιά με ότι περιέχει μέσα της έμψυχο και άψυχο ιδιαίτερα δε τα πράγματα ( πρόβατα – γίδια ) του αφεντικού τους !
Ο θεός λοιπόν δεν παρέλειψε να δώσει στα πρόβατα ένα ισχυρό προστάτη, το τσομπανόσκυλο. Αυτό το πολύτιμο ζώο, έχει έμφυτο το αίσθημα της αγάπης και της προστασίας προς τα αρνιά και τα γίδια. Ο δεσμός του με το κοπάδι είναι άρρηκτος. Δεν μπορεί να νοηθεί κοπάδι, χωρίς τα προστατευτικά αυτά σκυλιά στην ελληνική ύπαιθρο και όχι μόνο.
Ο ρόλος τους είναι η προστασία από τα αγρίμια δίποδα και τετράποδα της στάνης και του κοπαδιού .
Κάποτε οι ρόλοι ήταν ξεκάθαροι ,οι αρκούδες και ιδιαίτερα οι λύκοι ήταν πολλοί , σήμερα αυτοί οι θηρευτές είναι λιγότεροι, εκτός περιοχών που υπάρχει μία αύξηση λανθασμένη που οφείλεται πάλι στην παρέμβαση του ανθρώπου για πολλούς και διάφορους λόγους που δεν θα αναφέρουμε εδώ όμως.
Τα τσοπανόσκυλα στην εμφάνιση ειδικά του λύκου εκτελούν το καθήκον τους άριστα και ενεργούν αυτόματα σαν ομάδα .
Εάν για τα γιδοπρόβατα ο λύκος είναι επιζήμιος εχθρός, το τσομπανόσκυλο είναι γι' αυτόν άσπονδος διώκτης. Και ενώ είναι στενοί συγγενείς, ένα ακαταμάχητο μίσος επικρατεί μεταξύ τους. Ο λύκος ως άγριος θηρευτής σκορπίζει την καταστροφή αν μπορέσει υπακούοντας στα αρχέγονα άγρια ένστικτά του που έτσι του λένε να φερθεί για να βρεί τροφή και να επιβιώση .
Το τσομπανόσκυλο κάνοντας το καθήκον του και εμποδίζοντας τον συμβάλλει στην επιβίωση του βοσκού και βέβαια στην εθνική μας οικονομία.
Βέβαια οι παλιές ισορροπίες θηραμάτων και θηρευτών είναι πια τόσο διαταραγμένες για πολλούς λόγους , όπως λίγα άγρια θηράματα , λυκόμορφοι θηρευτές που δεν φοβούνται τον άνθρωπο και τσοπανόσκυλα που έχουν γονίδια επικίνδυνα λόγω διαφόρων ζευγαρωμάτων με φυλές σκύλων πραγματικά επικίνδυνες για ανθρώπους και ζώα .
Έτσι λοιπόν μέσα σε αυτή την χαμένη πια ισορροπία που σχεδόν πάντα οφείλεται στην ανθρώπινη επέμβαση έχουμε και τα όποια προβληματάκια με τις συναντήσεις κυνηγών και τσοπανόσκυλων.
Το πρόβλημα ξεκινά και εντείνεται περισσότερο με την είσοδο των κυνηγών στις περιοχές φύλαξης αυτών των ζώων .
Ειδικά μάλιστα σήμερα και με την μεγάλη αύξηση των κυνηγών οι συναντήσεις έχουν πολλαπλασιαστεί .
Τα τόσο ωφέλιμα αυτά ποιμενικά σκυλιά τα περισσότερα , επιτίθεται κατά παντός ξένου κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Για τον κυνηγό και ιδιαίτερα για τον σκύλο του η συνάντηση μ' αυτά, στα κυνηγοτόπια μπορεί να γίνει πολύ επικίνδυνη αν δεν τηρηθούν κάποιες ισορροπίες και κανόνες .
Μέσα στη μοναξιά του απέραντου κάμπου και την ηρεμία του βουνού, που διακόπτει μονάχα η φλογέρα του τσομπάνη και το τραγούδι των κουδουνιών των ζώων, η εμφάνιση κυνηγού με σκύλο ερεθίζει τα τσομπανόσκυλα, ξυπνά τα ημιάγρια ένστικτα τους και τα μεταβάλλει σ' επιθετικά και επικίνδυνα στην προσπάθεια να διαφυλάξουν το κοπάδι .
Οι κυνηγοί υποχρεώνονται να δεχτούν την συνάντηση . Πολύ δυσχερής η θέση τους όταν ο αριθμός των σκύλων τους είναι μεγάλος. Ο εκνευρισμός φουντώνει και στις δύο παρατάξεις και ο έλεγχος της κατάστασης γίνεται δύσκολος !
Ευτυχώς όλα τα τσομπανόσκυλα δεν έχουν την ίδια επιθετικότητα. Εκείνα που γαυγίζουν πολύ, είναι λιγότερο επικίνδυνα.
Η προσοχή μας πρέπει να στραφεί στο ζωηρότερο. Προπαντός σ' εκείνο που κόλλησε τη κοιλιά και το κεφάλι στη γη και παρακολουθεί τις κινήσεις μας, χωρίς να γαυγίζει. Αυτό θα μας επιτεθεί ξαφνικά και ύπουλα. Προς τα θηλυκά κυνηγετικά, φέρονται με φιλοφρόνηση όχι πάντα όμως !
Όχι όμως και το θηλυκό τσομπανόσκυλο που θα έχει τυχόν βυζανιάρικα μικρά. Αυτό θα επιτεθεί οπωσδήποτε, είτε στον κυνηγό, είτε στη σκύλα του, χωρίς να λογαριάζει την επέμβαση του τσομπάνη.
Ο ρόλος του τσοπάνη μεγάλος όπως και η δικιά μας ψυχραιμία και σεβασμός κάποιων κανόνων , αρκούν 2-3 σφυρίγματα εκ μέρος του ώστε τα σκυλιά να επανέλθουν σε κατάσταση αναμονής πάντα ελέγχοντας μας πλήρως !
Έλα όμως που μερικοί το διασκεδάζουν και αφήνουν θέλω να πιστεύω από ηλιθιότητα την κατάσταση να εξελιχτεί που καμιά φορά ξεφεύγει και είναι δύσκολο μετά να επανέλθει !
Εδώ μετράει και η δική μας συμπεριφορά όπως και των σκυλιών μας .
Πρώτη αντίδραση είναι το μάζεμα των δικών μας ζώων κοντά μας και ακόμη το δέσιμο με λουράκια που πάντα πρέπει να έχετε μαζί σας .
Με την ανάλογη πείρα μας και τη κρίση μας, κανονίζουμε την άμυνα μας.
Πρώτη και σοφή ενέργεια, ν' αποφεύγουμε να πάμε προς το μέρος όπου βόσκουν γιδοπρόβατα.
Γενικώς έχουμε πάντα το μυαλό μας σε αυτά ειδικά όταν κυνηγάμε σε περιοχές με στάνες κλπ
Όταν ακούσουμε κουδουνάκια από τα πράματα του κοπαδιού έστω και αν είναι μακριά εντείνουμε την προσοχή μας και ειδικά προς τα σκυλιά μας , βαδίζουμε δε αντίθετα προς τον ήχο και ποτέ προς αυτόν .
Να ξέρετε ότι συνήθως αυτά θα σας έχουν αντιληφθεί πρώτα !
Εάν όμως συμπέσει να τρέξουν από μακριά καταπάνω μας, τότε πρέπει να σταματήσουμε , να μαζέψουμε κοντά τα σκυλιά μας , αυτά μόλις μας πλησιάσουν τριάντα βήματα λογικά θα σταματήσουν τουλάχιστον τα περισσότερα.
Η όποια απότομη μεταβολή του σώματος μας τα εκφοβίζει και τα προκαλεί ειδικά αν την εκλάβουν σαν φόβο .
Αν δε τρέξουμε να φύγουμε τότε την έχουμε κάνει από κούπες !
Σταματώντας όμως και κοιτώντας τα άφοβα τα αναγκάζουμε να το σκεφτούν και να σταματήσουν αρκετά μακριά μας .
Εάν δεν γίνει εγκαίρως αυτό, θα μας πλησιάσουν. Τότε δαγκώνουν την πέτρα που θα τους ρίξουμε και την κάννη του όπλου που θα προβάλουμε. Έτσι αυξάνει ο ερεθισμός τους.
Πάντα υπάρχουν ένα – δύο τα οποία οδηγούν την επίθεση και είναι και τα κυρίαρχα ζώα της αγέλης , μπορεί να είναι αρσενικά αλλά και θηλυκά .
Κάποτε ένας παλιός συνκυνηγός μου έμαθε να χρησιμοποιώ το γνωστό λάστιχο των παιδιών που σκοτώνουν μικρά πουλάκια. η ακόμη και την σφεντόνα Μία πετρούλα εναντίον του ζωηρότερου και όταν μάλιστα χτυπηθεί στο αυτί, θα το κάνει να φύγει με κλάματα και να παρασύρει και όλα τα άλλα.
Ένας άλλος τρόπος είναι ο ελαστικός αορτήρας που αν χρησιμοποιηθεί σαν λάστιχο στο πιο επιθετικό ζώο προκαλεί πόνο και σοκ στο σκυλί που 99% υποχωρεί .
Βέβαια υπάρχουν και περιπτώσεις τσοπανόσκυλων που έχουν εξελιχτεί σε φονιάδες κυνηγετικών σκύλων με την πραγματική έννοια της λέξεως !
Στα Γρεβενά κάποια εποχή που κυνηγούσα υπήρχε ένα μέρος του βουνού που το αποφεύγαμε σαν το διάολο το λιβάνι !
Εκεί υπήρχε μία στάνη με περίπου μία ντουζίνα τσοπανόσκυλα πραγματικά φονιάδες και τα οποία είχαν σκοτώσει πολλά κυνηγόσκυλα και μάλιστα τα έτρωγαν μετά .
Μάλιστα έτυχε να βρεθούμε και σε ένα τέτοιο συμβάν μια και η περιοχή είχε πολύ κυνήγι και σχεδόν κάθε χρόνο την κυνηγούσαμε 2-3 φορές σταθερά .
¨Έχουμε παρκάρει τα αυτοκίνητα μετά από το πρωινό κυνήγι και πίνουμε το καφεδάκι μας με την ιδέα να πιάσουμε την απέναντι πλαγιά αντίθετα πάντα από την στάνη , τότε ακούμε φωνές και σαματά από ντουφεκιές πίσω από την ράχη !
Τρέχουμε και με το που βγαίνουμε στην κορυφή βλέπουμε ένα κυνηγό να είναι περικυκλωμένος από 6 σκυλιά ενώ τα υπόλοιπα να κυνηγούν τα δύο σκυλιά του πόιντερ , επειδή γνωρίζαμε το ποιόν αυτών των ζώων δύο τρέχουμε προς τον κυνηγό και δύο προς τα σκυλιά του , πάντα με τα όπλα μας μαζί !
Εγώ σαν νεότερος έτρεξα για τα σκυλιά και τότε βλέπουμε ακριβώς μία σκηνή κυνηγιού όπως είναι αυτή με άγριους λύκους .
Πέντε τσοπανόσκυλα να κυνηγάνε το ένα σκυλί το άλλο είχε καταφέρει να ξεκόψει και να ξεφύγει και να το οδηγούν κανονικά προς μία κατεύθυνση , ξαφνικά από το πουθενά εμφανίζονται άλλα δύο τα οποία είχαν στήσει ενέδρα και περίμεναν και του όρμισαν !
Αν εμείς δεν πυροβολούσαμε σαν τρελλοί και δεν τρέχαμε ουρλιάζοντας σαν αρκούδες πάνω τους , οπότε και αποσυντονίστηκαν και έχασαν την συνοχή τους θα είχαν ξεσκίσει το σκυλί 100 %.
Το άμοιρο ζώο είχε πάθει τέτοιο σοκ που μπήκε στα πόδια μας και δεν έφευγε από εκεί , γλύτωσε με 2-3 δαγκωνιές επιπόλαιες .
Αυτά τα σκυλιά δούλευαν με μέθοδο άγριων λύκων , μερικά απασχολούσαν τον κυνηγό και τα άλλα έστηναν καταδίωξη με ενέδρα αφού είχαν αποκόψει τα κυνηγόσκολα και αυτό το κάνανε για να συλλέξουν τροφή καθαρά !
Σε αυτή την περίπτωση μεγάλη ευθύνη έχει και ο ιδιοκτήτης αυτών των ζώων που ενώ γνωρίζει πως λειτουργούν πια αυτά τα ζώα δεν κάνει τίποτε για να προστατέψει αυτά τα ίδια αλλά και τυχόν αθώους κυνηγούς και τα σκυλιά τους .
Όταν συζητούσαμε στο χωριό γι' αυτό το πρόβλημα οι ντόπιοι μας απαντούσαν ότι ο ιδιοκτήτης της στάνης δεν παίρνει από λόγια και ότι ενώ η αστυνομία είχε κάνει πολλαπλές συστάσεις αδιαφορούσε πλήρως και ας είχε τουλάχιστον 3-4 μηνήσεις !
Η κατάληξη κάποια στιγμή μετά από καιρό μάθαμε ότι από τα περίπου 12 σκυλιά που είχε βρέθηκαν τα οκτώ νεκρά !
Λυπηρό πραγματικά .
Δεύτερη περίπτωση προσωπική , κυνήγι μπεκάτσας στα Γιάννενα , ενώ κυνηγούσα με έναν πρωτάρη σε αυτό το κυνήγι φίλο μου κοντά σε μαντρί εν γνώσει μου σε πουρναρωτό και ενώ τον είχα ενημερώσει σε τυχόν συνάντηση με τα σκυλιά τι θα κάνει έκανε ότι χειρότερο μπορούσε !
Τα σκυλιά ξεπρόβαλαν ξαφνικά γαυγίζοντας άγρια , δύο ελληνικοί ποιμενικοί θηρία πραγματικά και ενώ είμαστε στην φάση της αναμέτρησης με τα δύο σκυλιά μου δεμένα στα πόδια μου αυτά ορμάνε ξαφνικά με ταχύτητα προς εμάς γαβγίζοντας άγρια με το που φτάνουνε στα 50 μέτρα ο φίλος μου ρίχνει στον αέρα , αυτά εντείνουν την επίθεση και τότε ο φίλος μου γυρνάει και το βάζει στα πόδια , τα τσοπανόσκυλα ορμάνε αγριότερα και πια έχουν φτάσει στα 20 μέτρα σηκώνω το όπλο και με 10 ρίχνω μπροστά τους , αυτά κόβουν αλλά δεν σταματάνε, στα πέντε μέτρα και ενώ είμαι ακίνητος έτοιμος με το όπλο ξαφνικά σταματάνε ,με γαυγίζουν για λίγο άγρια, κατόπιν αργά ,αυτοκρατορικά, γυρίζουν και αρχίζουν να απομακρύνονται πάντα κοιτώντας με στο πλάι και γαυγίζοντας που και που άγρια και οριοθετώντας κάθε λίγο τον χώρο ουρώντας !
Εγώ πάντα παρακολουθώντας τα απομακρύνθηκα σιγά σιγά .
Αυτά τα ζώα πολλές φορές τα είχα χαϊδέψει παρουσία του αφεντικού τους !
Τα δύο παραδείγματα τα ανέφερα γιατί είναι πρώτο πραγματικά και δεύτερον γιατί δείχνουν πόσο οι καταστάσεις αυτές βαδίζουν σε κάποιες ισορροπίες και πόσο ευθύνεται ο κυνηγός στο δεύτερο παράδειγμα και πόσο ο βοσκός στο πρώτο !
Γι' αυτό συνάδελφοι προσοχή να τηρούνται οι άγραφοι κανόνες και οι όποιες ισορροπίες ,δεν υπάρχει λόγος να καταλήξουμε στα δικαστήρια για χειροδικία η για απώλειες σε ζωές είτε από την μεριά των δικών μας ζώων η των τσοπανόσκυλων .
Σε περιπτώσεις δε ακραίες εκεί τι να πω ο θεός να βάλει το χέρι του , αλλά πάντα προτιμότερο είναι να αποφεύγεται τα πράγματα να φτάσουν εκεί έστω και αν θυσιάσετε το κυνήγι σας στον συγκεκριμένο τόπο .
Να θυμάστε εσείς είστε οι εισβολείς και αυτά κάνουν απλά καλά την δουλειά τους !
Γ Πέππας