Ορισμένα πουλιά μαθαίνουν να τραγουδούν όπως τα μωρά μαθαίνουν να μιλούν
Οι νεοσσοί σε πολλά είδη πτηνών μαθαίνουν να κελαηδούν ξεκινώντας με ασυνάρτητους ήχους, Η τελευταία έρευνα ίσως προσφέρει στοιχεία για την εκμάθηση της γλώσσας στον άνθρωπο. «Τα νεαρά πτηνά μαθαίνουν τα τραγούδια τους σε μια σειρά από στάδια. Αρχίζουν όπως οι άνθρωποι, με ακατάληπτους ήχους» σχολίασε ο Μάικλ Φι του MIT, κύριος συγγραφέας της δημοσίευσης στο περιοδικό Science.όπως τα μωρά πρέπει να πειραματιστούν για μήνες πριν καταφέρουν να αρθρώσουν την πρώτη λέξη.
H έρευνα πραγματοποιήθηκε με τον πιτσιλωτό σπίνο (Taeniopygia guttata), ένα πτηνό που μαθαίνει το τραγούδι του. Κάθε αρσενικό χρησιμοποιεί ένα μοναδικό κελάηδισμα, το οποίο σταδιακά μαθαίνουν και οι γιοι του, με μικρές παραλλαγές. Τα ευρήματα των πειραμάτων πιθανώς δεν ισχύουν για άλλα είδη πτηνών, στα οποία το κελάιδισμα είναι γενετικά προγραμματισμένο στον εγκέφαλο και παραμένει πάντα το ίδιο.
Η ομάδα του Δρ Φι μελέτησε νεοσσούς χρησιμοποιώντας μια πειραματική διάταξη που δείχνει την ενεργοποίηση ακόμα και μεμονωμένων νευρώνων στον εγκέφαλο. Η μάθηση του τραγουδιού αποδεικνύεται αρκετά περίπλοκη διαδικασία. Μια περιοχή του εγκεφάλου των πτηνών που ονομάζεται LMAN χρησιμοποιείται την περίοδο μάθησης, τις πρώτες 30 με 45 ημέρες μετά την εκκόλαψη. Όταν το πουλί έχει πια μάθει το ενήλικο τραγούδι του, η περιοχή LMAN παραμένει ανενεργή, ενώ αντίθετα ενεργοποείται το ανώτερο φωνητικό κέντρο, HVC.
«Στα πτηνά, η φάση πειραματισμού τελειώνει όταν η μάθηση είναι πλήρης. Εμείς οι άνθρωποι, όμως, μπορούμε πάντα να απευθυνθούμε στο ανθρώπινο αντίστοιχο του LMAN, τον πρωμετωπιαίο φλοιό, για να είμαστε καινοτόμοι και να μάθουμε καινούργια πράγματα» σημείωσε ο Δρ Φι .
Τα ωδικά πτηνά «μπορούν να μάθουν γραμματική»
Πείραμα Αμερικανών ερευνητών, που έδειξε ότι τα ψαρόνια μπορούν να μάθουν τη βασική γραμματική, ίσως αναγκάσει τους γλωσσολόγους να επανεξετάσουν τη θεωρία του Νόαμ Τσόμσκι ότι η ικανότητα αυτή είναι αποκλειστικά ανθρώπινη. Τα ευρωπαϊκά ψαρόνια (στούρνοι, επιστημονικά Sturnus vulgaris), που χρησιμοποιήθηκαν ως πειραματόζωα, έμαθαν να ξεχωρίζουν τις συνηθισμένες «προτάσεις» στα τραγούδια τους από παρόμοια τραγούδια στα οποία είχαν εισαχθεί δευτερεύουσες «επεξηγηματικές» προτάσεις, αναφέρουν στο περιοδικό Νature οι ψυχολόγοι του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο.
Μέχρι σήμερα οι γλωσσολόγοι πίστευαν ότι μόνο ο άνθρωπος έχει την ικανότητα να αλλάζει το νόημα εισάγοντας νέες λέξεις στην ίδια πρόταση, για παράδειγμα να αλλάζει το «το πουλί τραγουδά» σε «το πουλί που κυνηγούσε η γάτα τραγουδά». Μόλις πριν από δύο χρόνια, μια κορυφαία ερευνητική ομάδα απέτυχε να μάθει σε πιθήκους (ταμαρίνους) αυτού του είδους τη βασική γραμματική.
Οι ερευνητές, σε συνεργασία με τον διάσημο Αμερικανό γλωσσολόγο Νόαμ Τσόμσκι, είχαν καταλήξει σε κοινή δημοσίευσή τους ότι η ιδιότητα της ανεξάντλητης «επαναδρομής» στη δημιουργία προτάσεων είναι αποκλειστική ικανότητα του ανθρώπου, απαραίτητη για την ανάπτυξη γλώσσας. Όμως η ομάδα του Δρ Τιμ Γκέτνερ αναφέρει τώρα ότι κατάφερε να διδάξει σε εννέα από τα έντεκα ψαρόνια του πειράματος να ξεχωρίζουν στο 90% των περιπτώσεων πότε ένα τραγούδι ακολουθούσε ένα συγκεκριμένο γραμματικό μοτίβο.
Τα ψαρόνια εκπαιδεύτηκαν με τη βοήθεια τριών κουμπιών που κρέμονταν στα κλουβιά τους. Όταν το πτηνό πατούσε ένα κουμπί με το ράμφος, ακουγόταν διαφορετικές εκδοχές τραγουδιών που είχαν συνθέσει οι ερευνητές από μεμονωμένα τιτιβίσματα. Αν το τραγούδι ακολουθούσε ένα συγκεκριμένο πρότυπο, για παράδειγμα αν περιείχε «επεξηγηματικές» προτάσεις, το πειραμόζωο έπρεπε να ξαναπατήσει το κουμπί. Αν η απάντησή του ήταν σωστή, το ψαρόνι αμοιβόταν με μια λιχουδιά.
O Μαρκ Χάουσερ, επικεφαλής του πειράματος με τους ταμαρίνους στο Εργαστήριο Νοητικής Εξέλιξης στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, σχολιάζει ότι η νέα έρευνα δείχνει ότι «ορισμένοι από τους νοητικούς πόρους που χρησιμοποιούμε ίσως απαντώνται και σε άλλα ζώα». Ο Χάουσερ θεωρεί ωστόσο ότι το τελευταίο πείραμα δεν καταρρίπτει τη δημοσίευσή του με τον Τσόμσκι το 2002. Τα ψαρόνια, υποστηρίζει, ίσως έχουν αντίληψη της βασικής γραμματικής, όχι όμως και της σημειολογίας, ώστε να διαθέτουν τις γλωσσικές ικανότητες στις οποίες αναφερόταν το άρθρο τους.
Τα πουλιά μπορούν να αναγνωρίζουν τις ανθρώπινες γλώσσες
Ορισμένα ωδικά πτηνά όχι μόνο μπορούν να μιμούνται ξένους ήχους, αλλά είναι ικανά και να ξεχωρίζουν διαφορετικές ανθρώπινες γλώσσες, αποκαλύπτει πείραμα με σπίνους που «έμαθαν» κινέζικα. «Οι άνθρωποι μπορούν να αναγνωρίσουν διαφορετικές γλώσσες, ακόμα και αυτές που δεν γνωρίζουν, από την προφορά και τη διακύμανση του τόνου εκφοράς, και φαίνεται ότι και τα πουλιά των ορυζώνων έχουν την ίδια ικανότητα» δήλωσε ο Σιγκέρου Ουατανάμπε, καθηγητής Πειραματικής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κέιο της Ιαπωνίας και επικεφαλής της έρευνας.
Σε παλαιότερες έρευνες, αναφέρει το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων, είχε διαπιστωθεί ότι την ικανότητα να ξεχωρίσουν γλώσσες έχουν επίσης οι πίθηκοι, τα ποντίκια και άλλα θηλαστικά. Τώρα, διαπιστώνεται ότι μπορούν να κάνουν το ίδιο και τα πουλιά των ορυζώνων. Οι ερευνητές πειραματίστηκαν με τον σπίνο της Ιάβας (Padda oryzivora), ένα πουλί των ορυζώνων, χρησιμοποιώντας ηχογραφημένες μεταφρασμένες αφηγήσεις από δύο γνωστά ιαπωνικά μυθιστορήματα, την Ιστορία του Τζενζί και το Είμαι μια γάτα του Νατσούμε Σοσέκι.
Το κάθε πουλί αρχικά άκουσε την αγγλική αφήγηση, ενώ ήταν κουρνιασμένο στη βέργα του. Στη συνέχεια οι ερευνητές έπαιξαν και τις δύο αφηγήσεις σε τυχαία σειρά και επέτρεπαν στο πουλί να τραφεί μόνο αν πηδούσε πάνω στην κούρνια την ώρα που ακουγόταν το αγγλικό κείμενο. Οι σπίνοι αναγνώριζαν την αγγλική ηχογράφηση στο 75% των περιπτώσεων, ενώ την ίδια επίδοση σημείωσαν και δύο πουλιά του ίδου είδους που έτρωγαν μόνο όταν άκουγαν κινέζικα. (Οι ερευνητές δεν χρησιμοποίησαν ιαπωνικά, αφού αυτή ήταν η «μητρική» γλώσσα των πειραματόζωων).
Οι επιστήμονες ελπίζουν ότι τα αποτελέσματα τέτοιου είδους ερευνών θα ρίξουν φως στο πώς επιτελείται η αναγνώριση της ομιλίας στον εγκέφαλο.
Τα πουλιά ονειρεύονται ότι τραγουδούν
Τα πουλιά κάνουν πρόβες στα τραγούδια τους όταν κοιμούνται, σε μια προσπάθεια να βελτιώσουν τις φωνητικές τους επιδόσεις. Η σχετική έρευνα, που έγινε στο σπίνο-ζέβρα της Αυστραλίας, αποκαλύπτει ότι οι νευρώνες στον εγκέφαλο του πτηνού ενεργοποιούνται κατά τη διάρκεια του ύπνου με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο ενεργοποιούνται όταν το πουλί τραγουδά.
Όπως αναφέρει το BBC, η ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον δρ. Ντάνιελ Μαργκόλιας χρησιμοποίησε ηλεκτρόδια που εισάγονται στον εγκέφαλο, για να καταγράψει τη δραστηριότητα των νευρώνων στο τμήμα του εγκεφάλου του σπίνου που σχετίζεται με τη «μουσική». Κατέγραψαν έτσι το πρότυπο της ενεργοποίησης των νευρώνων όταν το πουλί κελαηδά, όταν ακούει ένα άλλο πτηνό και όταν κοιμάται. Διαπίστωσαν ότι το πρότυπο αυτό ήταν ίδιο και στις τρεις περιπτώσεις, και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο σπίνος, όταν ακούει έναν άλλο σπίνο να κελαηδά, καταγράφει τη μελωδία στον εγκέφαλό του, προκειμένου να κάνει «πρόβες» πάνω σε αυτήν όταν κοιμάται
. Έως τώρα ήταν γνωστό ότι τα πουλιά μαθαίνουν να κελαηδούν αρχικά ακούγοντας τους γονείς τους και στη συνέχεια εξασκώντας τη φωνή τους μόνα τους. Η νέα έρευνα, που δημοσιεύεται στο περιοδικό Science, υποστηρίζει ότι τα όνειρα των πουλιών σχετίζονται με τη διαδικασία της μάθησης, και βρίσκεται έτσι σε συμφωνία με παρατηρήσεις που έχουν γίνει σε άλλα ζώα και στον άνθρωπο. Ο Μαργκόλιας πιστεύει ότι, μελετώντας τον τρόπο με τον οποίο τα πουλιά μαθαίνουν να τραγουδούν, θα αποκτήσουμε σημαντικές πληροφορίες σχετικά με την εκμάθηση της ομιλίας στον άνθρωπο.
Από το www. in.gr