Παρατηρώντας όλα τα μοντέλα των τετρακίνητων οχημάτων που κυκλοφορούν στην αγορά, βλέπουμε ότι έχουν διαφορετικά είδη τετρακίνησης.
Γιατί συμβαίνει αυτό και τι διαφορά έχει το ένα σύστημα από το άλλο;;; Οι μηχανικοί της Xtreme4x4 μας αποκαλύπτουν και μας εξηγούν όλα τα μυστικά, ώστε να ξέρουμε όλοι για τι μιλάμε, να μάθουμε όλοι ποιό είναι το σύστημα εκείνο που ταιριάζει στις ανάγκες μας!
Full-time τετρακίνηση:
Το σύστημα αυτό επιτρέπει και στους 4 τροχούς να κινούνται με διαφορετική ταχύτητα μεταξύ τους.
Τα οχήματα που διαθέτουν αυτό το σύστημα τετρακίνησης έχουν τρία διαφορικά: Ένα ανάμεσα στους πρόσθιους τροχούς, ένα ανάμεσα στους πίσω τροχούς και ένα στο κιβώτιο, ανάμεσα από τον πρόσθιο και τον οπίσθιο άξονα και το οποίο – όταν το κλειδώσουμε - επιτρέπει την ανεξάρτητη κίνηση μεταξύ των εμπρός και των πίσω τροχών.
Σημείωση: Όταν δεν έχουμε κλειδωμένο το μεσαίο διαφορικό, αν ένας και μόνο τροχός χάσει την πρόσφυση του , τότε το όχημα ακινητοποιείται! Γιατί;
Γιατί ο απέναντί του τροχός σταματά, αφού ο τροχός που γλιστρά παίρνει όλη την κίνηση, αλλά το ίδιο κάνει και ο πίσω αντίθετος. Δηλαδή όταν αρχίσει ο εμπρός δεξιός τροχός να χάνει την πρόσφυση, τότε ο εμπρός αριστερός χάνει την κίνησή του, όπως παθαίνει και ο πίσω αριστερός. Αντίθετα, ο πίσω δεξιός παίρνει όλη την κίνηση και σπινάρει και αυτός. Και το όχημα ακινητοποιείται.Αντίθετα, όταν κλειδώσουμε το διαφορικό, τότε οι πίσω τροχοί δεν επηρεάζονται κι έτσι το όχημα συνεχίζει να κινείται.
Κάποια οχήματα διαθέτουν ένα πιο προηγμένο σύστημα τετρακίνησης που ονομάζεται viscous coupling system και βρίσκεται στο κιβώτιο. Αυτό, κατανέμει την δύναμη του κινητήρα από τους τροχούς που σπινάρουν, στους τροχούς που ακόμη διατηρούν την πρόσφυση.
Πως γίνεται αυτό;;; Ο εμπρός και ο πίσω άξονας ενώνονται με μία μονάδα σιλικόνης η οποία σκληραίνει καθώς θερμαίνεται. Ο άξονας που σπινάρει θερμαίνει και σκληραίνει τη σιλικόνη, εμποδίζοντας τον άξονα να κινηθεί, μεταφέροντας έτσι την δύναμη του κινητήρα στο άλλο σετ τροχών που έχει ακόμα πρόσφυση.
Στο σύστημα αυτό θα βρούμε 4 επιλογές, ανάλογα με τη θέση του λεβιέ: 4WD, 4WD Lock dif. 4WD low, 4WD Lock Dif.
Το μεγάλο πλεονέκτημα αυτού του συστήματος είναι ότι μπορούμε να έχουμε μόνιμη τετρακίνηση με ξεκλείδωτο το μεσαίο διαφορικό, άρα καλύτερη πρόσφυση, χωρίς φθορές στο μπροστινό σύστημα.
Κατ’ επιλογήν τετρακίνηση:
Στο σύστημα αυτό δεν θα βρούμε μεσαίο διαφορικό, οπότε επιλέγοντας την τετρακίνηση, οι εμπρός και οι πίσω τροχοί κινούνται με την ίδια ταχύτητα ανά πάσα στιγμή! Επιπλέον οι εμπρός και οι πίσω τροχοί δέχονται την ίδια ισχύ. Αυτό ενισχύει την πρόσφυση του οχήματος.
Επίσης, αυτό σημαίνει ότι σε περίπτωση που κάποιοι τροχοί αρχίσουν να σπινάρουν (είτε οι εμπρός είτε οι πίσω), τότε η κίνηση των άλλων δεν επηρεάζεται κι έτσι δεν ακινητοποιείται το όχημα, αλλά προχωρά με τους τροχούς που έχουν πρόσφυση.
Στο σύστημα αυτό, θα βρούμε συνήθως 3 θέσεις: 2WD, 4WD, 4WD Low
Το μεγάλο πλεονέκτημα αυτού στου συστήματος είναι ότι είναι πιο οικονομικό (δεν υπάρχει μεσαίο διαφορικό), αλλά το μεγάλο του μειονέκτημα είναι ότι τετρακίνηση μπορεί να βάλει κάποιος μόνο σε γλιστερές επιφάνειες, για να μην έχει φθορές στο σύστημα διεύθυνσης.
Επίσης, η παρατεταμένη χρήση της τετρακίνησης – ακόμα και εκτός δρόμου – μπορεί να προκαλέσει μία ελαφριά ένταση ανάμεσα στον εμπρός και τον πίσω άξονα και η οποία παραμένει ακόμα και μετά την απεμπλοκή της τετρακίνησης. Στην περίπτωση αυτή, το πρόβλημα διορθώνεται κάνοντας όπισθεν για μερικά μέτρα.
Ένα όχημα με μόνιμη τετρακίνηση και κλειδωμένο το διαφορικό ή ένα όχημα με κατ’ επιλογήν τετρακίνηση και πάλι κινδυνεύουν να ακινητοποιηθούν (να κολλήσουν) αν ο ένας τροχός μπροστά και ο ένας πίσω χάσουν ταυτόχρονα την πρόσφυση. Προφανώς ο ένας κινείται ανεξέλεγκτα ενώ ο άλλος είναι ακίνητος.
Για να ξεπεραστεί το πρόβλημα αυτό, δημιουργήθηκαν τα διαφορικά περιορισμένης ολίσθησης (posi’s) και τα μπλοκέ διαφορικά (lockers) .
Τα διαφορικά περιορισμένης ολίσθησης: Αυτά μειώνουν την δύναμη που κατευθύνεται προς τον τροχό που σπινάρει, εμποδίζοντας τον απέναντι τροχό να ακινητοποιηθεί. Αυτό δίνει στο όχημα μερικές πιθανότητες παραπάνω να μπορέσει να συνεχίσει να κινείται. Πολλά μοντέλα διατίθενται στην αγορά εξοπλισμένα με εργοστασιακό διαφορικό περιορισμένης ολίσθησης.
Τα μπλοκέ διαφορικά:
Βάζοντας το μπλοκέ διαφορικό σε λειτουργία ουσιαστικά σταματούμε τη λειτουργία του διαφορικού! Κατά συνέπεια, η κίνηση δίνεται ίδια στους δύο απέναντι τροχούς και η ταχύτητα του ενός είναι πάντα ίση με την ταχύτητα του άλλου, αφού δεν υπάρχει περίπτωση να αλλάξει η σχέση κατανομής της κίνησης.
Ουσιαστικά, με τα μπλοκέ διαφορικά, κανείς τροχός δεν πρόκειται να σπινάρει ακόμα και αν βρεθεί σε μία γλιστερή επιφάνεια ή ακόμα και αν χάσει την επαφή του με το έδαφος και αρχίσει να κινείται στον αέρα.
Τα μπλοκέ διαφορικά συνήθως δεν διατίθενται από το εργοστάσιο (με εξαίρεση το Mercedes Gelaendenwagen) αλλά τα αγοράζουμε σαν after market αξεσουάρ.
Το μειονέκτημα των μπλοκέ διαφορικών είναι ότι στρίβοντας το τιμόνι σε στεγνό έδαφος είναι πολύ πιθανό να καταστρέψουμε το μπροστινό σύστημα, λόγω της πίεσης που θα ασκηθεί στα ημιαξόνια, από την έλλειψη της λειτουργίας του διαφορικού.
Η χρήση του μπλοκέ διαφορικού συνιστάται να γίνεται σε πολύ χαμηλές ταχύτητες και σε extreme συνθήκες που χάνουμε εύκολα την πρόσφυση.
Electronic Traction Control (ETC):Αρκετοί κατασκευαστές πια χρησιμοποιούν το σύστημα Electronic Traction Control. Αυτό μεταφέρει την ισχύ από τον τροχό που σπινάρει στον απέναντί του τροχό, ώστε να μην ακινητοποιηθεί το όχημα.
Για να το κάνει αυτό χρησιμοποιεί το σύστημα φρένων ABS του οχήματος! Όταν λοιπόν το ηλεκτρονικό σύστημα αισθανθεί ότι ο τροχός γλιστρά, τότε χρησιμοποιεί το ABS για να μειώσει την ταχύτητα του, επιτρέποντας έτσι την μεταφορά κίνησης στον απέναντι τροχό!
ΠΗΓΗ: ektos.gr