Μανιτάρια, μέλι, ξύλο, ρετσίνι αλλά και σκιά, δροσιά και όμορφες στιγμές. Τα δάση μας δεν στέκουν άπραγα γύρω μας. Μας προσφέρουν μια σειρά από υλικά και άυλα αγαθά. Η φροντίδα τους και η σωστή διαχείρισή τους μας ωφελεί όλους. Η δασοπονία είναι ένας από τους βασικούς κλάδους της πρωτογενούς παραγωγής της χώρας μας και όταν γίνεται με κανόνες και σεβασμό προστατεύει τα δάση, δίνοντας ταυτόχρονα στη χώρα μας μια ρεαλιστική προοπτική βιώσιμης ανάπτυξης.
Παραδοσιακή υλοτομία στη Δαδιά
Μια αειφορική δασική παραγωγή αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες προστασίας των δασών, καθώς όχι μόνο μειώνει την υπερσυσσώρευση βιομάζας, αλλά διατηρεί και την παρουσία ανθρώπων με την αναγκαία γνώση και ενδιαφέρον μέσα στα δάση. Η παραγωγή ξυλείας, για παράδειγμα, δίνει τη δυνατότητα στην Πολιτεία να υλοποιήσει μέτρα διαχείρισης με μικρό ή και καθόλου κόστος (αφού στη συνέχεια εμπορεύεται την ξυλεία), ενώ τροφοδοτεί και με πρώτη ύλη την εγχώρια βιομηχανία προϊόντων ξύλου. Ωστόσο, η μέση παραγωγή τεχνικής ξυλείας στην Ελλάδα έχει μειωθεί σχεδόν στο μισό κατά την τελευταία δεκαετία, σε σχέση με την προηγούμενη, και ανέρχεται σε περίπου 372.000 κ.μ./έτος. Η πτώση της παραγωγής δεν προέρχεται από τη μείωση ή την υποβάθμιση του διαθέσιμου ξύλου των ελληνικών δασών, αντιθέτως αυτό συνεχώς αυξάνεται, αλλά από την ελλιπή δασική διαχείριση.
Έτσι, ενώ η υλοτομία γνωρίζει ραγδαία πτώση στην πλειοψηφία των υπό διαχείριση δασών, σε κάποιες περιπτώσεις εξακολουθούν να υπάρχουν ζητήματα υπερκάρπωσης και μη-αειφόρου διαχείρισης. Να σημειωθεί ότι σήμερα διαχειριζόμαστε περίπου το 35% των δασών μας, ενώ για το υπόλοιπο 65% δεν υπάρχει καμία συστηματική παραγωγική ή άλλη διαχείριση.
Η έλλειψη δασικής διαχείρισης συνεπάγεται σημαντική αύξηση βιομάζας, η οποία σε πολλές περιπτώσεις επιφέρει ολέθριες συνέπειες στα δάση, όπως το κλείσιμο των δασικών ανοιγμάτων, τη μείωση της βιοποικιλότητας, την αλλαγή στη δομή των δασών, την αύξηση του κινδύνου πυρκαγιάς κ.α. Η παρακμή της δασικής διαχείρισης οδήγησε παράλληλα στην εγκατάλειψη της υπαίθρου και απομάκρυνε από τα δάση τους φυσικούς προστάτες τους, δηλαδή τους πληθυσμούς που ζούσαν και ασκούσαν δραστηριότητες μέσα σε αυτά.
Σε κάποιες οικολογικά σημαντικές περιοχές της χώρας, η μείωση της υλοτομίας είναι τόσο ραγδαία που έχει αρνητική επίδραση στη διατήρηση της βιοποικιλότητας.
Από την πρώτη μέρα της παρουσίας μας στην Ελλάδα εργαζόμαστε για την προστασία και ορθή διαχείριση των ελληνικών δασών. Πιστεύουμε ότι, τόσο η διαχείριση όσο και η προστασία των ελληνικών δασών σχετίζεται άρρηκτα με μια οργανωμένη δασοπονία, άρα και με τη δασική παραγωγή. Προκειμένου να διερευνήσουμε τα αίτια που οδηγούν την ελληνική δασοπονία σε μαρασμό έχουμε ξεκινήσει μια σειρά από δράσεις και πραγματοποιούμε συναντήσεις με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς για ανταλλαγή απόψεων και προβληματισμό.
3 χρόνια πρωτοφανούς συστράτευσης για τα δάση
Ο απολογισμός του προγράμματος σε μορφή PDF
Το Μέλλον των Δασών ξεκίνησε με την πολύτιμη στήριξη των τριών ιδρυμάτων και επτά επιστημονικών ομάδων. Ωστόσο, το πλέγμα της συνεργασίας δεν σταμάτησε εκεί. Για την ολοκλήρωση των δράσεων του προγράμματος συνεργάστηκαν 102 διαφορετικές δυνάμεις, ανάμεσά τους πανεπιστή- μια, φορείς, υπηρεσίες, μη κυβερνητικές οργανώσεις και σύλλογοι.
Αυτή ήταν μόνο η αρχή για τη δημιουργία και υλοποίηση του τριετούς προγράμματος «Το Μέλλον των Δασών», ίσως του μεγαλύτερου έρ- γου που έχει εκπονήσει το WWF Ελλάς στην 20ετή ιστορία του, και ενός από τα μεγαλύτερα που έχει ποτέ υλοποιηθεί για την προστασία του περιβάλλοντος από μη κρατικό οργανισμό στη χώρα μας.
Το Μέλλον των Δασών
Το πρόγραμμα «Το Μέλλον των Δασών» σχεδιάστηκε από την οργάνωση την επαύριο των τεράστιων πυρκαγιών του 2007, με έναν διττό στόχο: Αφενός να συμβάλει κατά το δυνατόν στην προστασία και αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος στις πληγείσες περιοχές της χώρας και αφετέρου να ενισχύσει την ευαισθητοποίηση των πολιτών και τη φαινομενική πολιτική εγρήγορση για να προωθήσει αλλαγές στο σύστημα δασοπροστασίας της χώρας.
Γύρω από αυτόν τον διττό στόχο σχεδιαστήκαν μία σειρά επιμέρους δράσεων με ένα μεγάλο θεματολογικό εύρος: από την επιστημονική έρευνα μέχρι την πολιτική διαβούλευση, και από την ευαισθητοποίηση και την εκπαίδευση μέχρι την προαγωγή της τοπικής αυτοοργάνωσης και την ενδυνάμωση της δράσης των πολιτών.
Ωστόσο, μέσα από την υλοποίηση των παραπάνω δράσεων, επιδιώκονται και δύο ακόμα φιλόδοξοι στόχοι. Ο πρώτος αφορά την οργάνωση ενός μεγάλου δικτύου συνεργασίας μεταξύ επιστημονικών, κρατικών και επαγγελματικών φορέων, ο οποίος θα μπορέσει να συνεχίσει να λειτουργεί και μετά τη λήξη του προγράμματος. Ο δεύτερος, αφορά τη δημιουργία μίας σειράς γνωστικών και τεχνικών υποδομών, που επίσης θα συνεχίσουν να λειτουργούν και μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος. Με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζεται η ουσιαστική συνέχεια και αναδεικνύεται η αξία του προγράμματος.
ΠΗΓΗ : wwf.gr
Photo : Internet