Η προβολή του αδένα της νηκτικής μεμβράνης - Ευρυβλεφαρον η Μακροβλέφαρον
Η προβολή του αδένα της νηκτικής μεμβράνης
Η νηκτική μεμβράνη (γνωστή και ως τρίτο βλέφαρο), θεωρείτο για πολλά χρόνια ως μία άχρηστη δομή του οφθαλμού των θηλαστικών. Η άποψη αυτή έχει εγκαταλειφθεί προ πολλού και δεν έχει καμμία ισχύ.
Πρόκειται για έναν πολύ σημαντικό προστατευτικό μηχανισμό του οφθαλμού, ο οποίος υποβοηθά στην διασπορά της προκεράτιας δακρυϊκής στοιβάδας, πρακτικά περισσότερο και από τα βλέφαρα, καλύπτοντας και προστατεύοντας τον οφθαλμό από τους τραυματισμούς. Ο αδένας του τρίτου βλεφάρου παράγει το 40% του δακρυϊκού υγρού, συμμετέχοντας στην ανοσολογική προστασία του οφθαλμού, ενώ παράλληλα παρέχει έναν σημαντικό φραγμό έναντι των λοιμωδών παραγόντων.
Η προβολή του αδένα της νηκτικής μεμβράνης (άλλως τρίτου βλεφάρου ή και cherry eye) αποτελεί την συχνώτερη πάθηση της νηκτικής μεμβράνης και παρουσιάζεται κατά κύριο λόγο στον σκύλο.
Είναι άγνωστης αιτιολογίας, με πιο πιθανή θεώρηση την ισχνότητα του συνδετικού ιστού μεταξύ του αδένα και του περιοφθάλμιου ιστού. Ο αδένας αναποδογυρίζει πρόσθια, βγαίνοντας από τη θέση του, διογκώνεται και φλεγμαίνει. Δεν υπάρχει καμμία λοιμώδης αιτιολογία της πάθησης, με την χειρουργική αποκατάσταση να παραμένει η μόνη αντιμετώπιση.
Οι φυλές που έχουν προδιάθεση είναι τα American Cocker Spaniel, τα Pekingese, τα Beagle, τα Lhasa Apso, τα English Bulldog και τα Mastiffs.
Κλινικά παρατηρείται μια ερυθρή διόγκωση, ως μάζα, στην περιοχή του έσω κανθού. Υπάρχει ένας ήπιος ερεθισμός, ενόχληση, δακρύρροια και απουσία πόνου. Σε περίπτωση υπερτροφίας του αδένα, είναι πιθανός και ο αυτοτραυματισμός.
Η ΟΛΙΚΗ ΑΦΑΙΡΕΣΗ ΤΟΥ ΑΔΕΝΑ ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ. Για πολλές δεκαετίες στο παρελθόν αποτελούσε την άμεση αντιμετώπιση, από τη στιγμή όμως που έγινε αντιληπτή η μεγάλη συμμετοχή του αδένα στα δάκρυα συστήνεται ευρέως η χειρουργική επανατοποθέτησή του, με τουλάχιστον οκτώ δημοσιευμένες χειρουργικές τεχνικές. Η ολική του αφαίρεση οδηγεί συνήθως, ένα εξάμηνο μετά και ειδικά στις φυλές που έχουν προδιάθεση, σε Ξηρά Κερατο-Επιπεφυκίτιδα (ξηροφθαλμία), πάθηση που απαιτεί θεραπεία ΕΦ'ΟΡΟΥ ΖΩΗΣ.
Το γεγονός ότι εξακολουθεί να προτείνεται από κάποιους κτηνιάτρους είναι λυπηρό και η μεγάλη πιθανότητα υποτροπής μετά την επανατοποθέτηση δεν πρέπει να δικαιολογεί την πρακτική αυτή. Η αφαίρεση του αδένα ενδείκνυται ΜΟΝΟ σε περίπτωση νεοπλασίας της νηκτικής μεμβράνης.
Ευρυβλεφαρον η Μακροβλέφαρον
Πρόκειται για την ευρεία βλεφαρική σχισμή, δηλ. ένα υπερβολικό άνοιγμα των βλεφάρων τα οποία είναι μεγαλύτερα σε μήκος από το φυσιολογικό. Σε ζώα με φυσιολογικούς οφθαλμούς, φαίνεται κανονικά μόνο ένα μικρό τμήμα του σκληρού (λευκού) χιτώνα. Στις βραχυκεφαλικές φυλές (Boxer, Boston Terrier, Pug, Shih-Tzu, Lhasa-Apso, Pekingese) αλλά και σε άλλες όπως, Shar-Pei, English Cocker Spaniel, Bloodhound, St.Bernard, English Springer Spaniel, υπάρχει ένα τεράστιο βλεφαρικό άνοιγμα που εκθέτει υπερβολικά τον κερατοειδή και τον σκληρό χιτώνα.
Στις βραχυκεφαλικές φυλές το ευρυβλέφαρο προκύπτει από την προβολή του βολβού προς τα εμπρός μέσω της βλεφαρικής σχισμής.
Ο δεύτερος τύπος ευρυβλέφαρου που εμφανίζεται σε γιγαντόσωμες ή σε φυλές με περίσσεια δέρματος οφείλεται στο υπερβολικό μήκος των βλεφάρων, οπότε στην περίπτωση αυτή, η βλεφαρική σχισμή δεν υποστηρίζεται σωστά από τον οφθαλμικό βολβό.
Επιπρόσθετα, το σχήμα της βλεφαρικής σχισμής μπορεί να αλλοιωθεί λόγω αστάθειας του έξω κανθού, μικρού μεγέθους του βολβού, σχετικού ενόφθαλμου και έντονων δερματικών πτυχών του προσώπου, όπως για παράδειγμα συμβαίνει σε St.Bernard, Clumber Spaniel, Mastiffs kai Bloodhound (φυλές που προδιατίθενται σε «Diamond Eye”).
Στις βραχυκεφαλικές φυλές συγκεκριμένα το ευρυβλέφαρο συνεπάγεται λαγόφθαλμο, δηλ. ανοιχτό οφθαλμό σε μόνιμη βάση, με αποτέλεσμα αδυναμία λίπανσης μέσω του βλεφαρισμού και αυξημένη εξάτμιση της προκεράτιας στοιβάδας των δακρύων. Ως συνέπεια, προκύπτει μελαγχρωστική κερατίτιδα, έλκη κερατοειδούς καθώς και κερατίτιδα λόγω χρόνιας ξηροφθαλμίας και έκθεσης, η οποία δημιουργεί σαφές λειτουργικό πρόβλημα όρασης.
Η πρόληψη της διάσπασης των δακρύων είτε θεραπευτικά, είτε χειρουργικά θεωρείται απαραίτητη. Τα υποκατάστατα δακρύων είναι χρήσιμα αλλά η επέμβαση που αποσκοπεί στη μείωση της βλεφαρικής σχισμής είναι η μόνιμη λύση του προβλήματος.
Η επέμβαση αυτή αποτρέπει και την πρόπτωση του βολβού, η οποία μπορεί να είναι τραυματική αλλά και μηχανική ή αυτόματη. Σε τέτοιες περιπτώσεις η χειρουργική ανάταξη της πρόπτωσης πρέπει να γίνει άμεσα και το συντομώτερο δυνατόν, χωρίς φυσικά καμμία εγγύηση ότι ο οφθαλμός θα επανέλθει λειτουργικά και αισθητικά στο φυσιολογικό. Ακόμη, υπάρχουν και περιπτώσεις όπου η ανάταξη είναι άσκοπη και συστήνεται εκπυρήνωση, δηλ. αφαίρεση του βολβού.
'Ολες οι τεχνικές πλαστικής του έξω κανθού αποσκοπούν στη μείωση του συνολικού ανοίγματος κατά 30%.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Slatter D. Fundamentals of Veterinary Ophthalmology, Second Edition, W.B. Saunders, 1990
Maggs DJ, Miller PE, Ofri R. Slatter's Fundamentals of Veterinary Ophthalmology, Edition 4, Saunders, 2008
Gelatt KN. Veterinary Ophthalmology. Second Edition. Lea & Febinger, 1991
Gelatt KN. Veterinary Ophthalmology. Fourth Edition, Blackwell Publishing, 2007
Initial
Back
