Initial

Back

Παροχή συμπληρωματικής τροφής στα θηράματα. !

H παροχή τροφής στα θηράματα είναι ένα από τα βασικότερα θηραματοπονικά μέτρα για την αύξηση των πληθυσμών των θηραμάτων σε πολλές χώρες της Ευρώπης. Η χώρα μας είναι μικρή, αλλά η γεωγραφική της θέση είναι τέτοια ώστε το κλίμα της να είναι πολυποίκιλο. Το κλίμα της επηρεάζεται από διάφορους ανεξάρτητους και εξαρτημένους παράλληλα παράγοντες, όπως τα βουνά της, η θάλασσα, οι λίμνες, τα ποτάμια κ.α. Αυτά ανάλογα από την περιοχή όπου βρίσκεται ο κάθε βιότοπος θηραμάτων επηρεάζουν άμεσα και την τύχη των ίδιων των θηραμάτων. Η σύγχρονη διαχειριστική, η αγάπη του ανθρώπου για την φροντίδα και την προστασία του περιβάλλοντος και οι ηθικοί νόμοι, δεν μπορούν να αφήσουν τα θηράματα και τα υπόλοιπα ζώα στο έλεος των καιρικών συνθηκών και στον αθέμιτο ανταγωνισμό μεταξύ ειδών. Η αδιαφορία του ανθρώπου και η μη μεσολάβηση του θα οδηγούσε στην επικράτηση του ισχυρότερου (ανθεκτικότερου) είδους και την εξαφάνιση ειδών που δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στις υπάρχουσες συνθήκες. Άλλωστε μία από τις αιτίες όπου πολλά είδη χάθηκαν στο παρελθόν από προσώπου γης, ήταν η έλλειψη τροφής. Έτσι η παρέμβαση του ανθρώπου στο ζωικό Βασίλειο κρίνεται αναγκαία, εφόσον είναι καλοπροαίρετη και διέπεται από τους νόμους της αειφορίας και προστασίας του περιβάλλοντος. Αλλά και η άσκηση της θήρας επιβάλλεται ως ένα από τα διαχειριστικά μέτρα για την διατήρηση και ισορροπία της οικολογικής αλυσίδας στο ζωικό βασίλειο μειώνοντας τον ανταγωνισμό των θηραμάτων, ο οποίος προκαλεί σε μεγάλο βαθμό την έλλειψη τροφής, την εμφάνιση ασθενειών και διαταραχές στο φυτικό και ζωικό Βασίλειο. Επίσης αυξάνει το άγριο ένστικτο των θηραμάτων, με αποτέλεσμα αυτά να βρίσκουν νέους τρόπους προφύλαξης από τις καιρικές συνθήκες, τους άρπαγες και από κάθε άλλη ενδεχόμενη απειλή .Η μείωση του ποσοστού της φυσικής θνησιμότητας των θηραμάτων κατά την διάρκεια του χειμώνα και η επιτυχημένη αναπαραγωγή και αύξηση των γεννήσεων την άνοιξη και το καλοκαίρι, εξαρτάται από τα μέτρα συντήρησης και βελτίωσης των βιοτόπων που πάρθηκαν σε όλη την διάρκεια του έτους. Το χειμώνα η ποσότητα της φυσικής τροφής στον βιότοπο είναι 2-5 φορές λιγότερη σε σχέση με το καλοκαίρι και δεν καλύπτει εξολοκλήρου τις τροφικές ανάγκες των θηραμάτων. Αν προσθέσουμε και τις δύσκολες καιρικές συνθήκες, βλέπουμε πως αυτό το διάστημα τα θηράματα χρειάζονται πραγματικά την βοήθεια μας. Ο μόνος τρόπος για να ενισχυθεί ο οργανισμός των ζώων και να ξεπεράσει τις δύσκολες καιρικές συνθήκες ανώδυνα, είναι η παροχή συμπληρωματικής τροφής. Οι Κυνηγετικές Οργανώσεις έχουν αντιληφθεί από καιρό το πρόβλημα που δημιουργείται στα θηράματα, αλλά και τα υπόλοιπα ζώα κατά τη διάρκεια του χειμώνα και προβαίνουν στην παροχή συμπληρωματικής τροφής. Η ενέργεια αυτή είναι πολύ σημαντική και απαραίτητη, όμως δεν καλύπτει τις ανάγκες όλων των θηραμάτων γιατί οι δυνατότητες των Κυνηγετικών Οργανώσεων δυστυχώς είναι μικρές. Η παροχή συμπληρωματικής τροφής κατά την διάρκεια του χειμώνα θα πρέπει να γίνεται πιο οργανωμένα, σε συνεργασία με τους Κρατικούς Φορείς και να καλύπτει όλο το φάσμα των βιοτόπων και υγροτόπων της χώρας. Όταν η παροχή συμπληρωματικής τροφής γίνεται σωστά - οι ταΐστρες είναι κατάλληλες και τοποθετημένες σε κομβικά για τα θηράματα μέρη - το ποσοστό φυσικής θνησιμότητας των θηραμάτων μειώνεται στο ελάχιστο. Αυτό δίνει τη βάση για μια φυσιολογική ανάπτυξη των θηραμάτων, οι αναπαραγωγικές ικανότητες των οποίων θα είναι σίγουρα μεγάλες. Για παράδειγμα στη πέρδικα, όταν οι χειμερινές απόλυες είναι μικρές, ο αριθμός των αρπάγων έχει περιοριστεί στο αποδεκτό όριο ώστε να μη τίθεται θέμα εξαφάνισης του είδους, την άνοιξη και το καλοκαίρι αυξάνεται ο πληθυσμός της και οι απελευθερώσεις για εμπλουτισμό είναι περιττές. Για τον σχεδιασμό και την οργάνωση της παροχής συμπληρωματικής τροφής στα θηράματα είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε τα παρακάτω: Το χειμώνα τα θηράματα δεν έχουν την δυνατότητα επιλογής τροφής και καταναλώνουν αυτό το οποίο τους παρέχεται Οι θηραματοπόνοι θα πρέπει να προσφέρουν ποιοτική και πολυποίκιλη τροφή για την ικανοποίηση όλων των τροφικών αναγκών των θηραμάτων Τα θηράματα έχουν ανάγκη από φυτική τροφή. Εάν τους δοθεί συμπυκνωμένη τροφή κατά την διάρκεια του χειμώνα σε μεγάλες ποσότητες θα επηρεασθεί ο μεταβολισμός τους και θα γίνουν πιο ευάλωτα στις ασθένειες Οι ταΐστρες θα πρέπει να τοποθετηθούν διασκορπισμένα και ισάξια κατανεμημένα σε όλα τα μέρη του βιοτόπου. Στις ορεινές περιοχές και στις πλαγιές προτιμούνται μέρη όπου ξεχειμωνιάζουν τα θηράματα και ιδιαίτερα αυτά προς τα νότια όπου παρέχουν περισσότερη κάλυψη. Τα πιο κατάλληλα μέρη για την τοποθέτηση ταΐστρων είναι μικρές αλάνες 3-5 μέτρα στα σύνορα του δάσους με τις γεωργικές καλλιέργειες. • Δίπλα στις ταΐστρες που προορίζονται για τα μεγαλόσωμα θηράματα (ζαρκάδι, ελάφι, αγριοκάτσικο κ.α.), είναι απαραίτητη και η τοποθέτηση αλατιέρων. Οι ταΐστρες για φασιανούς, πέρδικες κ.α, τοποθετούνται σε μέρη όπου υπάρχει φυσική κάλυψη για αυτά τα είδη. Όταν η επιφάνεια του εδάφους είναι καλυμμένη από χιόνι για πολύ καιρό, η συμπυκνωμένη τροφή αναμεμειγμένη με άχυρο, μπορεί να διασκορπιστεί (με το χέρι) στις θέσεις κάλυψης θηραμάτων (θάμνους δίπλα σε αρδευτικά κανάλια κ.α). Αξιόλογα αποτελέσματα δίνει και η χρήση φρέσκιας κοπριάς (από σταυλικά ζώα), ιδιαίτερα στη περίπτωση του φασιανού και της πέρδικας. Η παροχή συμπληρωματικής τροφής στο λαγό είναι αποτελεσματική όταν για το λόγο αυτό χρησιμοποιούνται δέσμες σανού, δεμένες σε "μπουκέτα" ύψους 50-60 αη από το έδαφος και τοποθετημένα σε ξερά μέρη. Επίσης κατάλληλα για τον λαγό μέρη όπου τοποθετούνται ταΐστρες είναι περιφερειακά του δάσους. Στα θηράματα δίνεται μόνο καλής ποιότητας τροφή. Όταν η τροφή παραμένει πολύ καιρό στις ταΐστρες, χάνει τα ποιοτικά του χαρακτηριστικά και μπορεί να γίνει επικίνδυνη για τη ζωή των θηραμάτων. Ο σανός από το προηγούμενο έτος μπορεί να δοθεί μόνο εάν είναι πολύ καλά συντηρημένος. Η παροχή τροφής δεν πρέπει να σταματήσει απότομα, αλλά σταδιακά. Κατά την διάρκεια της άνοιξης τοποθετείται στις ταΐστρες όλο και λιγότερη τροφή για να μη συνηθίσουν τα θηράματα στην έτοιμη τροφή αλλά να αρχίζουν να ψάχνουν τριγύρω. Εάν η παροχή τροφής σταματήσει απότομα η ζημιές που θα γίνουν στα φυτά θα είναι μεγάλες. Για να μπορέσουν τα θηράματα να περάσουν ομαλά στη βόσκηση των φυτών, θα πρέπει να τους αυξηθεί η υγρή τροφή στις ταΐστρες. Έτσι στο διάστημα αυτό έχουν μεγαλώσει τα φυτά και τα χόρτα στον βιότοπο και είναι έτοιμα για να βοσκηθούν. Προς αποφυγή εμφάνισης ασθενειών οι ταΐστρες και ο γύρο χώρος χρειάζονται καθαρισμό από την αρχή της διαδικασίας και σε τακτά χρονικά διαστήματα. Για τον ίδιο σκοπό γίνεται και η μετακίνηση των ταΐστρων σε μικρές αποστάσεις όπου το μέρος είναι εξίσου κατάλληλο με το προηγούμενο. Xρήστου Νάκη Δασολόγος Παν-Θηρας

ΕΠΑΝΩ-UP