Πτηνολόγου Francois Meilet
Πολλές φορές έχουμε υπερβάλλει τις επιδόσεις των πουλιών. Όπως και να έχει, όταν τα πουλιά μετακινούνται (αποδημούν) κατά τον Απρίλη και Σεπτέμβρη, η ταχύτητα τους ξεπερνάει κατά πολύ το φυσιολογικό πέταγμα τους, γιατί η δύναμη του αέρα σε ένα ύφος πάνω από 500 μέτρα είναι ήδη τριπλή σε σύγκριση με τον αέρα κοντά στη γη.
Κοντά στ' άλλα οι κινήσεις των κοπαδιών, όταν αυτά είναι πολύ πυκνά, επιτρέπουν μία ταχύτητα κι ένα τράβηγμα, που ένα πουλί μόνο του δεν θα μπορούσε ποτέ να πραγματοποιήσει. Μερικά παραδείγματα: που μπόρεσαν με το χρονόμετρο να πάρουν τις ακόλουθες ταχύτητες:
Πρασινοκέφαλη: 95 χιλ. την ώρα με αντίθετο αέρα.
Χήνα χιονιού: 128 χιλ. την ώρα με ευνοϊκό αέρα σε υψόμετρο 9.000 μέτρων.
Είδος παπιού (Πιλετ): 60 χιλ. την ώρα με ευνοϊκό αέρα.
Καλλιμάνι: 115 χιλ. την ώρα με ευνοϊκό αέρα, σε ύψος 2.000 μέτρων.
Προσωπικά χρονομέτρησα μετακινήσεις (αποδημήσεως) κοπαδιών που πετούσαν σε λιγότερο από 100 μέτρα ύψος και να τα αποτελέσματα:
Σπίνος: 50 χιλ./ώρα με αντίθετο αέρα.
Ψαρόνι: 85 χιλ./ώρα με πλαϊνό αέρα.
Πρασινοκέφαλη: 110 χιλ./ώρα με ευνοϊκό αέρα.
Συνήθως τα κοπάδια ταξιδεύουν (αποδημούν) συνήθως μεταξύ 1000 -2000 μέτρων . Αλλά είδαν και κοπάδια σε μεγαλύτερα ύψη στα 4000 -5000 όπου υπάρχει κι ένα αέρινο πλακτόν
(έντομα και φυτικά θρύψαλα).
Έτσι οι Άγγλοι αεροπόροι είδαν πάπιες στα 2.300 μέτρα και χαραδριούς χελιδόνια στα 3.000 μ., γλάρους στα 3.400 μέτρο μπεκατσίνια βασιλικά στα 4.000 μέτρα. Τα ραντάρ πολλές φορές έπιασαν πουλιά στο ύψος των 6.500 μέτρων που δεν είναι καθόλου παράξενο αφού ένας μεγάλος αριθμός πουλιών όταν αποδημούν περνάνε από τις Άλπεις και τα Ιμαλάια.
Τα ρεκόρ πάντως φαίνεται να κατέχεται από τις χήνες που φωτογραφήθηκαν με τηλεσκοπικά κιάλια από έναν Αμερικανό παρατηρητή σε ύψος πάνω από 8.000 μέτρα όπου η ταχύτητα τους με επιστημονικούς υπολογισμούς έφτανε τα 214 χιλιόμετρα την ώρα.
Ενδιάμεσοι σταθμοί και καλυπτόμενες αποστάσεις κατά την αποδημία
Ημερήσιος η νυχτερινός ο σταθμός που θα κάνουν τα πουλιά είναι κατά μέσο όρο 500 χιλιόμετρα , αλλά η ανάγκη
(πέρασμα μιας θάλασσας ή μιας οροσειράς) υποχρεώνει τα πουλιά να καλύψουν πάνω από 1.000 χιλιόμετρα χωρίς ενδιάμεσο σταθμό. Ένα πουλί των ποταμών που του είχαν βάλει δαχτυλίδι στη Γερμανία κάλυψε 800 χιλ. σε 25 ώρες.
Οι πελαργοί της Σκανδιναβίας πετούν διανύοντας 13.000 χιλιόμετρα για να πάνε στη Νότιο Αφρική.
Τα χελιδόνια της Αλάσκας κάνουν 14.000 χιλιόμετρα μέχρι την Παταγονία. Οι γλάροι της λίμνης μετακινούνται σε μία απόσταση 15.000 - 20.000 χιλιομέτρων σε τρεις μήνες.
Πως προσανατολίζονται
Μέσα στο μικρό άπειρο του εγκεφάλου τους τα πουλιά δια
θέτουν σε μικροσκοπικές διαστάσεις το αντίστοιχο όλων των δικών μας οργάνων πλοήγησης:
Υψόμετρο, βαρόμετρο, πυξίδα,καντράν, δυναμόμετρο, γωνιόμετρο, γυροσκόπιο, ραντάρ, εξάντα κλπ. κι ένα είδος ρεπερτορίου της ουράνιας γεωγραφίας με μία απίστευτη αίσθηση της χρονομετρικής διορθώσεως των κινήσεων των άστρων.
Η πλοήγησή τους γίνεται με τη βοήθεια των και του ηλίου, χάρη στην υπερευαισθησία τους και
ακτινοβολίες του ηλίου και των άστρων που ρίχνονται από καιρό σε καιρό, διευθύνονται με τόση σιγουριά .
Βοηθούνται ακόμα από την ανεπτυγμένη και την θαυμάσια μνημονική όραση τους χάρη στην οποία ξέρουν ποιούν τα
σημάδια διαφόρων θέσεων, εποπτεύοντας τη γη όταν βρίσκονται κοντά της.
Ακόμα διαθέτουν χαρίσματα μετεωρολογικά πραγματικά αξιοθαύμαστα που γενικά τους επιτρέπουν να προβλέπουν τους κυκλώνες, τις κακοκαιρίες, την ομίχλη.
Αλλά δεν ξεφεύγουν πάντα από τις κακοκαιρίες. Οι χιονοπτώσεις, οι λαίλαπες τα αποδεκατίζουν. Ακόμα και τα
πελαγίσια πουλιά που είναι συνηθισμένα στους δυνατούς ανέμους μετατοπίζονται για πολλές χιλιάδες χιλιόμετρα.
Όσο για τα ορτύκια που πρέπει να περάσουν . τη Μεσόγειο παρ' όχι το πέταγμα τους είναι μικρό κι αδέξιο πέφτουν συχνά πάνω στα πλοία όταν έρχεται η κακοκαιρία.
Πρέπει να τονίσουμε ότι οι αιτίες οι πιο συχνές για εκατόμβες, όταν τα πουλιά αποδημούν είναι οι φάροι, τα φωτισμένα μνημεία, τα αεροδρόμια, οι πύργοι τηλεοράσεων κλπ. όπου τα πουλιά σε μάζες έρχονται να συντριβούν γιατί τους ξεγέλασε το φως που τρυπάει το σκοτάδι.
ΕΠΑΝΩ
© Giorgio Peppas
Initial
Back
