Τέσσερα χρόνια πέρασαν από την καταστροφική πυρκαγιά που αποτέφρωσε 48.000 στρέμματα δάσους μέσα στον Εθνικό Δρυμό της Πάρνηθας.

Από τότε, ο τελευταίος πνεύμονας της Αττικής αγωνίζεται να αποκτήσει ξανά τον φυσικό του πλούτο και μέρα με τη μέρα ξαναγεννιέται μέσα από τις στάχτες του.

Οι πρώτες αναδασώσεις ξεκίνησαν το 2008 και μέχρι σήμερα έχουν αποκατασταθεί ήδη 4.000 στρέμματα καμένης γης, ενώ ο στόχος είναι να ζωντανέψει ξανά το μοναδικό ελατόδασος που καταστράφηκε σχεδόν στο 70% από τις φωτιές του 2007. «Μέχρι τότε, η Πάρνηθα είχε αντιμετωπίσει μικρές σε έκταση πυρκαγιές, αλλά τον Αύγουστο του 2007 έγινε τεράστια ζημιά στο οικοσύστημα. Κάηκαν 21.800 στρέμματα κεφαλληνιακής ελάτης, 10.561 στρέμματα πευκοδάσους και 3.976 στρέμματα με αείφυλλα και πλατύφυλλα δέντρα», εξηγεί η δασολόγος και υπεύθυνη αναδασώσεων του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας, Μαρία Παπανδρέου.

Φυσική αναγέννηση

Τα περισσότερα φυτά που κάηκαν, όπως τα πεύκα, οι ιτιές, οι κουμαριές, τα πλατάνια, τα κυπαρίσσια αλλά και βότανα και λουλούδια, έχουν αναβλαστήσει μόνα τους, πρασινίζοντας το βουνό, που ωστόσο θα χρειαστεί τουλάχιστον 40 χρόνια μέχρι να σταματήσει να θυμίζει κρανίου τόπο. Το μόνο είδος που χρειάζεται «τεχνητή» βοήθεια είναι τα έλατα της Πάρνηθας, τα οποία δεν φυτρώνουν σε κανένα άλλο σημείο της Ελλάδας και επιβάλλεται η διατήρησή τους για την προστασία της βιοποικιλότητας.

Αυτός ήταν ο λόγος που το 2008 δημιουργήθηκε ένα φυτώριο σε έκταση 8 στρεμμάτων και υψόμετρο 1.000 μέτρων, όπου μεγαλώνουν 300.000 μικρά έλατα. «Οι σπόροι προέρχονται από τα έλατα του βουνού που δεν κάηκαν. Ανεβαίνουμε στην κορυφή του δέντρου στα 30 μέτρα ύψος και συλλέγουμε τους σπόρους πριν ανοίξουν. Μετά, τους φυτεύουμε και τους φροντίζουμε για τρία χρόνια, οπότε είναι έτοιμοι για χρησιμοποιηθούν στην αναδάσωση», περιγράφει ο Βασίλης Φίλος, δασοπόνος στον φορέα διαχείρισης και υπεύθυνος για το φυτώριο.

Πεύκα και έλατα

Από τον χειμώνα του 2008 έως τον Ιανουάριο του 2011, στην Πάρνηθα έχουν φυτευτεί 267.200 δέντρα, τα περισσότερα πεύκα, γιατί είναι πιο ανθεκτικά και δημιουργούν ιδανικές συνθήκες σκίασης, ώστε να ευδοκιμήσουν τα έλατα που θα φυτευτούν στη συνέχεια. «Από τα μέχρι τώρα αποτελέσματα, οι αναδασώσεις των ελάτων έχουν πετύχει σε ποσοστό 80%, παρά τη δυσκολία του είδους. Σκοπός μας είναι να αναδασώσουμε όσο περισσότερες εκτάσεις μπορούμε, εκτός από τις βραχώδεις περιοχές που καταλαμβάνουν 8.000 στρέμματα και είναι αδύνατο να φυτευτούν. Εκεί, αναλαμβάνει η φύση», συμπληρώνει ο Β. Φίλος.

Τον σπουδαιότερο ρόλο στην αναγέννηση του βουνού και στην προστασία του λεκανοπεδίου από τις πλημμύρες παίζουν τα λιθόκτιστα φράγματα (ζαρζανέτ) στα μεγάλα ρέματα και τα αντιδιαβρωτικά έργα συνολικού μήκους 1.800 χιλιομέτρων από κορμοδέματα, κλαδοπλέγματα και ξύλινα φράγματα, τα οποία συγκρατούν το έδαφος για να μην «πνιγεί» η Αθήνα.

Παρά τη μεγάλη καταστροφή από τη φωτιά, η πανίδα της Πάρνηθας παραμένει ανέγγιχτη, με μόνη διαφορά ότι τα ζώα έχουν εξαπλωθεί σε όλο τον όγκο του βουνού, όπου υπάρχει δάσος. Ο πληθυσμός του κόκκινου ελαφιού δεν κινδυνεύει, παρ’ ότι κατά τις πυρκαγιές, 20-30 ελάφια βρέθηκαν νεκρά από ασφυξία. Αντίθετα, αυξάνεται συνεχώς, μετρώντας πλέον περισσότερα από 600 άτομα.

Σε καλό δρόμο, αλλά... θα χρειαστούν δεκαετίες

«Η φύση στην Πάρνηθα έχει βρει τον δρόμο της προς την αναγέννηση, όμως θα χρειαστούν δεκαετίες μέχρι να ξαναγίνει όπως ήταν, ένα καταπράσινο δάσος», τονίζει η δασολόγος και υπεύθυνη αναδασώσεων του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας, Μαρία Παπανδρέου. Ο μεγαλύτερος εχθρός πλέον είναι οι πυρκαγιές και οι ασυνείδητοι επισκέπτες, που πετούν σκουπίδια στο δάσος χωρίς να τους αγγίζει η αποκαρδιωτική εικόνα που αντικρίζουν.

Το μεγαλύτερο στοίχημα για την Πάρνηθα είναι να βγει αλώβητη από την αντιπυρική περίοδο που ξεκινά τον Μάιο. Η «αχίλλειος πτέρνα» είναι το Τατόι στους πρόποδες του βουνού, σημείο που φυλάσσεται σαν κόρη οφθαλμού από τις αρμόδιες υπηρεσίες.

Πηγή :Πηγή: real.gr