Αξίες διαχρονικές για τον Έλληνα κυνηγό τα δύο ενδημικά μας θηράματα, ο λαγός κι η πέρδικα, καθώς οι ιδιαιτερότητες αλλά και η μοναδικότητά τους χαρακτηρίζουν το ελληνικό παραδοσιακό κυνήγι.

Όσο παράξενο και αν ακούγεται, τα δύο αυτά θηράματα, παρότι διαδραμάτισαν ουσιαστικό ρόλο για το κυνήγι στο παρελθόν, είναι επίσης τα θηράματα που θα εξασφαλίσουν σε σημαντικό βαθμό και το κυνηγετικό μέλλον, αφού μετά την ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, υιοθετήσαμε τις Κοινοτικές Οδηγίες που αφορούν στο περιβάλλον, την χλωρίδα και την πανίδα.

Όλοι είμαστε μάρτυρες αυτών που γίνονται κάθε χρόνο για την έκδοση της ετήσιας ρυθμιστικής για το κυνήγι. Όλα τα προβλήματα που προκύπτουν και σχετίζονται με την περικοπή της χρονικής διάρκειας του κυνηγίου και τη συρρίκνωση της κυνηγετικής περιόδου για κάποια είδη, αφορούν τα αποδημητικά πουλιά. Η πίεση που ασκείται για τα αποδημητικά είναι μεγάλη. Για τα μόνα θηράματα που δεν μπορεί να παρέμβει η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι αρμόδιες επιτροπές είναι τα ενδημικά. Τα είδη αυτά “ανήκουν” στο κάθε κράτος – μέλος και οι διάφορες ρυθμίσεις στην χρονική διάρκεια του κυνηγίου καθώς και ο αριθμός των θηρεύσιμων, καθορίζεται από τον αρμόδιο κρατικό φορέα.

Τα δύο δημοφιλέστερα ενδημικά θηράματα (πέρδικα – λαγός) καθώς και το αγριογούρουνο, ο φασιανός και το ζαρκάδι θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο για το μέλλον του κυνηγιού στη χώρα μας. Για το λόγο αυτό, τα διαχειριστικά πλάνα για το κυνήγι στη χώρα μας, θα πρέπει να συμπεριλαμβάνουν οπωσδήποτε τα ενδημικά μας θηράματα. Είναι πλέον καιρός, αυτά τα θηράματα να αρχίσουν να μας απασχολούν περισσότερο απ’ ότι στο παρελθόν, που το ενδιαφέρον μας ήταν μοιρασμένο σε όλα τα θηρεύσιμα είδη (και τα αποδημητικά).

Οι κυνηγετικές οργανώσεις έχουν ήδη προσανατολιστεί στο ενδημικό θήραμα. Σε συνεννόηση με τους επιστημονικούς συνεργάτες που έχουν πρ οσλάβει, εφαρμόζουν σύγχρονες και παράλληλα αποδοτικές μεθόδους αναπαραγωγής και αναπροσαρμογής θηραμάτων εκτροφής, και όπου κρίνεται απαραίτητο προβαίνουν σε απελευθερώσεις, σε καθορισμένους χώρους. Παρότι το στάδιο στο οποίο βρισκόμαστε δεν είναι το καλύτερο, μπορεί να μεταδώσει μηνύματα αισιοδοξίας για ένα καλύτερο μέλλον. Βρισκόμαστε σε μία μεταβατική περίοδο και διαφαίνεται ότι σε σύντομο χρονικό διάστημα θα ξεπεραστούν οι δυσκολίες και θα έχουμε θετικές εξελίξεις.

Αισιόδοξο μήνυμα επιτυχημένης προσπάθειας, μας δίνει η εκτροφή και η απελευθέρωση αγριόχοιρων στην Πελοπόννησο με θετικά αποτελέσματα. Το ίδιο μπορεί να γίνει και για τον λαγό, την πέρδικα, κ.λ.π.

Εκτός από την επιστημονική προσέγγιση, η πέρδικα και ο λαγός είναι δύο δημοφιλέστατα θηράματα για τους Έλληνες κυνηγούς. Επίσης αυτά τα θηράματα έχουν βαθιές ρίζες στην παράδοσή μας. Στο πρόσωπο των σημερινών κυνηγών του λαγού και της πέρδικας μπορεί κάποιος να δει όλη την κυνηγετική ιστορία και την κυνηγετική παράδοση του τόπου μας. Ο λόγος είναι πολύ απλός: Δεν έχει αλλάξει τίποτε, όπως κυνηγιόντουσαν αυτά τα θηράματα πριν 20,30,50 και 100 χρόνια, κυνηγιούνται και σήμερα. Με τον ίδιο τρόπο και σε γενικές γραμμές με τα ίδια μέσα.

Το κυνήγι του λαγού και της πέρδικας δεν διδάσκεται στα σχολεία. Τις γνώσεις αυτές τις μεταφέρει ο πατέρας στο γιο και ο παππούς στον εγγονό. Όσο και αν διαβάσει κάποιος δεν μπορεί να κυνηγήσει τα θηράματα αυτά, βασισμένος μόνο σε θεωρητικές γνώσεις. Το κυνήγι της πέρδικας και του λαγού χρειάζεται πείρα, η οποία προκύπτει μέσα από εμπειρίες, από τη γνώση του χώρου και των συνηθειών καθώς και των αντιδράσεων του θηράματος. Ένα μικρό ίχνος είναι “σημάδι”, ένα σημείο “πονηρό” στο βουνό αποτελεί την αρχή ενός κουβαριού, που ο κυνηγός πρέπει να ξετυλίξει μέχρι να φτάσει στο τέλος …δηλαδή στο θήραμα.

Οι λαγοκυνηγοί είναι ιχνηλάτες, που έχουν τη δυνατότητα να ανακαλύπτουν σημεία και σημάδια. Ο καλός λαγοκυνηγός ξέρει όσα ξέρει ο σκύλος και ο λαγός μαζί για να μπορέσει τελικά να σκεφθεί «σαν λαγός». Ίσως ακούγεται αστείο, και ίσως κάποιοι να το θεωρούν ασήμαντο, όμως η έκφραση αυτή κρύβει μέσα της τεράστια γνώση και εμπειρία.

Ο λαγοκυνηγός προικισμένος με υπομονή και επιμονή ψάχνει μεθοδικά, παρατηρεί τα σκυλιά του, ξέρει ανά πάσα στιγμή, στο βουνό ή στον κάμπο πια θέση πρέπει να πάρει, παρακολουθεί το σκυλί του και από την συμπεριφορά του ξέρει τι κάνει. Έχει την ικανότητα να ξεχωρίσει αν ο λαγός που κυνηγάει είναι αρσενικός ή θηλυκός, μικρός ή μεγάλος, κυνηγημένος ή ακυνήγητος. Όλα αυτά αποτελούν μέρος των γνώσεων και των προϋποθέσεων που πρέπει να έχει για να μπορεί να κυνηγήσει λαγό.

Ο περδικοκυνηγός χαρακτηρίζεται για την επιμονή του. Οι «προδιαγραφές» για τον περδικοκυνηγό είναι η γνώση του θηράματος, η συμπεριφορά του ανάλογα με τις καταστάσεις, η γνώση του βουνού και η αντοχή.

Χρειάζονται ώρες περπάτημα στα κατατράχαλα ελληνικά βουνά. Το πρώτο πέταγμα της πέρδικας μπορεί να είναι 500 μέτρα, 1- 2 ή 3 χιλιόμετρα μακριά - κανείς δεν ξέρει. Ο περδικοκυνηγός πρέπει να έχει την ικανότητα και την αντοχή να πάει εκεί που πήγαν τα πουλιά με ό,τι αυτό σημαίνει και χρειάζεται.

Η προσέγγιση των πουλιών, ο τρόπος που ψάχνει το βουνό, τα «πονηρά» σημεία του βουνού είναι στοιχεία που ανήκουν στις βασικές γνώσεις του κυνηγού.

Περήφανα θηράματα, αλλά παράλληλα και όμορφα. Ο συνδυασμός των προϋποθέσεων που είναι απαραίτητες για την πραγματοποίηση του κυνηγιού της πέρδικας και του λαγού μπορεί να ακούγεται απλοϊκός. Άνθρωπος, σκύλος, όπλο. Όμως, αν αναλογιστεί κανείς τι χρειάζεται για να συνδυαστούν αυτά σε σημείο που να χαρακτηρίζονται ως αποτελεσματικά, τότε ο βαθμός δυσκολίας ανεβαίνει πολύ ψηλά.

Το ευτύχημα είναι ότι υπάρχει συνέχεια. Υπάρχουν ακόμη αρκετοί κυνηγοί που δίπλα σε έμπειρους λαγοκυνηγούς – περδικοκυνηγούς «σπουδάζουν» το κυνήγι.

Με την προϋπόθεση ότι το μέλλον διαγράφεται καλό για τα θηράματα αυτά, θα υπάρξουν και άλλοι κυνηγοί που «θα στρέψουν το βλέμμα τους προς τα εκεί». Αρκεί οι δάσκαλοι να μεταφέρουν στους μαθητές τους έντιμους και σωστούς τρόπους κυνηγιού των θηραμάτων αυτών. Γιατί εκτός των γνώσεων και της εμπειρίας, η εν γένει συμπεριφορά του κυνηγού απέναντι στα θηράματα, αυτά πρέπει να είναι η κατάλληλη.

Εκτός από τους γραπτούς νόμους υπάρχουν και οι άγραφοι, που οι περισσότεροι στηρίζονται στην ηθική και στον σεβασμό που πρέπει να έχει ο κυνηγός απέναντι στο θήραμα αλλά και απέναντι στους συναδέλφους του κυνηγούς.

Μόνο αν έχεις περπατήσει ώρες ατελείωτες είσαι σε θέση να κατανοήσεις τον συνάδελφο κυνηγό, που έβγαλε τις πέρδικες, τις ακολούθησε και μετά από ώρες περπάτημα κατάφερε να τις πλησιάσει. Τότε δεν μπαίνεις στη μέση για να πας να τουφεκίσεις τα πουλιά, που άλλος κουράστηκε για να βρει.

Μόνο όταν έχεις αναλώσει αρκετές ώρες για να «φτιάξεις» ένα καλό λαγόσκυλο καταλαβαίνεις ότι δεν πρέπει να παραφυλάς μην σου τύχει και περάσει από κοντά σου ο λαγός που έβγαλαν τα σκυλιά άλλων κυνηγών για να τον τουφεκίσεις και να τον πάρεις.

Οι περιδικοκυνηγοί και οι λαγοκυνηγοί που για χρόνια κυνήγησαν και κυνηγούν απέδειξαν ότι ήξεραν να σέβονται τα θηράματα και παρότι οι γνώσεις τους και η ενημέρωση που είχαν ήταν ελλιπής σε ό,τι αφορά την αειροφορία και τη σωστή διαχείριση των θηραματικών πληθυσμών, απέδειξαν ότι η ευαισθησία τους και η πρακτική τους εμπειρία απέδωσαν καρπούς, με αποτέλεσμα σήμερα να εξακολουθούν να υπάρχουν αυτά τα θηράματα.

Ίσως η αναφορά αυτή να δείχνει μια μικρή προτίμηση στους κυνηγούς του λαγού και της πέρδικας. Ίσως ακόμα να δείχνει ότι κατηγοριοποιεί τους κυνηγούς. Όμως κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Σε καμία περίπτωση δεν υπάρχει τέτοια διάθεση. Απλά κανείς δεν μπορεί να μην αναγνωρίσει στα πρόσωπα των περδικοκυνηγών και των λαγοκυνηγών την κυνηγετική παράδοση του τόπου μας. Πάμπολλα δημοτικά τραγούδια αναφέρονται στη λεβεντιά και την ικανότητα τόσο των θηραμάτων αυτών, όσο και των κυνηγών που τα κυνηγούν.

Το κυνήγι του λαγού απεικονίζεται επάνω σε αγγεία και υπάρχουν και άλλες αναφορές από την αρχαιότητα. Τα δύο αυτά θηράματα είναι μέρος της ιστορίας και της παράδοσής μας και έτσι θα πρέπει να παραμείνουν. Αν για τον οποιονδήποτε λόγο τα δύο αυτά θηράματα πάψουν να υπάρχουν αυτομάτως θα έχει χαθεί και όλη η κυνηγετική μας παράδοση. Το ίδιο θα συμβεί αν σταματήσουν να υπάρχουν και οι κυνηγοί που τα κυνηγούν.

Το κυνηγετικό μέλλον της χώρας μας στηρίζεται κατά ένα μεγάλο μέρος στα ενδημικά θηράματα.

Το ίδιο ισχύει και για την πεδινή πέρδικα. Από την στιγμή που υπήρξε ενδιαφέρον από τον κυνηγετικό κόσμο για το θήραμα αυτό κάτι καλό θα προκύψει. Οι πληροφορίες που έχουμε κάτι τέτοιο λένε. Απλά για χρόνια επαναπαυτήκαμε στην ευαισθησία του κράτους που είχε αναλάβει την πλήρη ευθύνη για τη φύλαξη και διατήρηση της πεδινής πέρδικας. Τα αποτελέσματα από το 1981 έως σήμερα είναι αρνητικά. Καμία ενέργεια δεν έγινε για τη βελτίωση της κατάστασης. Κλείνοντας και την παρένθεση ας επιστρέψουμε στα δύο ενδημικά μας θηράματα. Η φύλαξή τους και οι σωστές μέθοδοι εκτροφής και απελευθέρωσης αποτελούν το δίπτυχο της επιτυχίας για την εξασφάλιση της αειφορίας.

Η φύλαξη των θηραμάτων αυτών και η πάταξη της λαθροθηρίας - ειδικά στον λαγό - αποτελεί ευθύνη όλων μας. Θα πρέπει να κατανοήσουμε όλοι την σπουδαιότητα των δύο αυτών θηραμάτων και τον ρόλο που κατέχουν στην παράδοση και στην ιστορία μας. Μόνο τότε θα είμαστε σε θέση να προσφέρουμε στην προστασία και διατήρησή τους.

Η εκτροφή και η απελευθέρωση είναι ένα έργο που το έχουν αναλάβει οι επιστημονικοί συνεργάτες των κυνηγετικών φορέων και είναι άξιοι να το φέρουν εις πέρας, γιατί σήμερα οι κυνηγετικές οργανώσεις διαθέτουν αρκετούς ικανούς επιστήμονες.

Στροφή λοιπόν προς το ενδημικό θήραμα. Αυτό έχει δηλώσει και ο Πρόεδρος της ΚΣΕ και όλοι περιμένουμε την υλοποίηση της εξαγγελίας αυτής. Τα αποτελέσματα σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να είναι άμεσα, όμως ο σωστός προγραμματισμός θα αποφέρει θετικά αποτελέσματα.

Σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, η δική μας θέση σε ό,τι αφορά τα ενδημικά θηράματα είναι αρκετά ψηλά, συγκρινόμενη με άλλες χώρες που εξάγουν επιστήμη (θηραματολογία) και δεν έχουν θηράματα στα κυνηγοτόπια τους. Βρισκόμαστε σε μια πολύ καλή θέση. Αυτό σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να λειτουργήσει σαν λόγος εφησυχασμού. Αντιθέτως πρέπει να μας επιφορτίζει με επιπλέον ευθύνες απέναντι στα ενδημικά μας θηράματα.

ΠΗΓΗ : ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΚΥΝΗΓΕΣΙΑ ΚΥΝΟΦΙΛΙΑ